Sinds c. 605 maakte Urartu deel uit van het Medische rijk van Cyaxares (625 - 585 v. Chr.) en na 550 van het Achaemenidische Rijk van Cyrus ll en zijn opvolgers.

Armenië (het vroeger Urartu) werd een satrapie van het Achaemenidische rijk. De sartraap zetelde in de stad Yerevan.

Na de staatsgreep van de magiër Gaumata in 522 v. Chr. kwamen de Armeniërs in opstand, maar deze werd onderdrukt nadat Darius l een tegencoup had ondernomen en in 521 als koning was erkend. De nieuwe Perzische koning stuurde twee legers tegen de toen regerende (niet bekende) Armeense heerser, geleid door de Perzische generaal Vaumisa en de Armeense generaal Dâdarši. In vijf achtereenvolgende veldslagen (allen genoemd in de Behistun inscriptie) werden de Armeniërs verslagen.

Dynastie der Orontiden

De Behistun-inscriptie is een inscriptie uit de Iraanse plaats Behistun, geschreven door de Perzische koning Darius I, met daarop al zijn overwinningen. Met behulp van de tekst is het Oud-Perzische schrift van de Achaemeniden ontcijferd. Volgens Herodotus dienden de Armeniërs jaarlijks een belastinggeld van 500 talenten zilver (100.00 kilogram). Strabo van Amasia noemt echter een ander bedrag: 20.000 paarden.

Onder de heerschappij van de Perzen werd de taal van de Urarteëers vervangen door het Armeens.  Waarschijnlijk niet als gevolg van etnische verschuivingen maar door sociale veranderingen. De bronnen zijn echter schaars, maar zeker is dat de elite een tal taal sprak die verwant was aan het Hoerrietisch, een taal die aan geen enkele taalfamilie verwant is) en de lagere klassen Armeens. Toen de Perzen het land veroverden gaven zij de voorkeur aan deze laatste taal, die verwant is aan het Grieks en ook enigszins met het Perzisch.

Herodotus vertelt dat de Armeniërs rijk waren aan veekudden. De meeste stamleden waren arme veefokkers die ieder voorjaar met hun kudden schapen, koeien en paarden naar de zomerweiden trokken en in het najaar naar de winterweiden.

De Dynastie der Orontiden (eerste Armeense dynastie) werd waarschijnlijk gesticht na Urartu en Capadocia in 605 v. Chr. door de Medische koning Cyaxares (Hvakhshathra) (625 - 585 v. Chr.).  De gehelleniseerde naam Orontes en de daaraan verwante namen Aruanda en Ardoates zijn waarschijnlijk afgeleid van de Armeense naam auruuant dat zoiets betekent als dappere held. In het Perzisch: arwand. Er is wel eens gesuggereerd dat de naam is afgeleid van de Hittitische naam Arnuwanda. Xenophon noemt in zijn werk Cyropaedia de naam Tigranes, een bondgenoot van Cyrus ll (de Grote) (559 - 529 v. Chr.). Tigranes betaalde schatting aan Astyages (585 - 550). Zijn oudste zoon heette eveneens Tigranes. Tot het uitbreken van de vijandelijkheden tussen de Meden en de Babyloniërs (540 v. Chr.) hield Tigranes zich aan de verplichtingen van zijn bondgenootschap. Als opvolger van Astyages eiste Cyrus dat Armenië zijn jaarlijkse schatting aan hem afdroeg. In 521 v. Chr., na de chaos die ontstond na de dood van Cambyses ll en Smerdis zich had uitgeroepen tot koning, kwamen de Armeniërs in opstand. Darius l stuurde een Armeniërs, Dâdaršiom de opstand te onderdrukken. Later verving hij hem door Vaumisa, die van Perzische afkomst was die de Armeniërs op 20 mei 521 v. Chr. versloeg. Rond diezelfde tijd claimde een andere Armeniër met de naam Arakha, dat hij de zoon was van de laatste Babylonische koning Nabonidus en veranderde zijn naam in Nebuchadnezzar Ill. Zijn rebellie was echter van korte duur en werd de kop ingedrukt door Intaphrenes, Darius' boogdrager.

Deze gebeurtenissen zijn tot in detail beschreven in de Behistun inscriptie. Na de administratieve reorganisatie van het Perzische rijk werd Armenië verdeel in verschillende satrapieën. De Armeense satrapen werden regelmatig uitgehuwelijkt aan dochters van de Perzische koninklijke familie. Ook leverden de satrapen soldaten aan de contingenten voor Xerxes' invasie in Griekenland in 480 v. Chr. 

Orontes l van Armenië (na 401 - ca. 382 v. Chr.)

In 401 v. Chr. trok Xenophon met een groot leger Griekse huurlingen door Armenië. Xenophon noemt twee legerofficieren bij naam, waarschijnlijk van Perzische afkomst: de ene was Orontes, een hoge officier van adellijke afkomst en behoorde tot de koninklijke familie. Hij was commandant van de citadel van Sardis en streed had tegen Cyrus de Jongere, die zijn broer van Artaxerxes ll van de troon wilde stoten. Orontes probeerde Cyrus kort voor de slag bij Cunaxa te verraden, maar werd gevangen genomen en door de krijgsraad ter dood veroordeeld. Xenophon vermeldt in zijn Anabasis dat Orontes, de zoon van Artasyras, op dat moment als satraap van de Perzische koning heerste over Armenië en het bevel voerde over Armeense en Alarodische contingenten.

Tiribaz wordt genoemd als hipparchos (vice-gouverneur) van Armenië onder Orontes, en later satraap werd van Ludië.In 401 v. Chr. schonk Artaxerxes ll zijn dochter Rhodogoune ten huwelijk. In twee inscripties van koning Antiochus l van Commagene op zijn grafmonument in Nimrod, wordt Orontes, hier Aroandes, de zoon van Artasouras en de echtgenoot van Rhodogoune genoemd.

Orontes ll ca. 382  - 344 v. Chr.

Diodorus Siculus maakt melding van een andere Orontes (hierboven: Orontes ll genoemd), mogelijk dezelfde als de satraap die in 362 als satraap heerste over Mysia, een provincie in het noordwesten van Klein-Azië en een van de leiders was van de grote satrapenopstand tegen de Perzische koning. Orontes ll was de zoon van Orontes l en Rhodogoune van Perzië en werd geboren ca. 400 v. Chr.

Misleid door zijn streven naar macht, verraaddij hij zijn bondgenoten voorde tweede keer aan de Perzische koning, waarschijnlijk door zijn ontevredenheid over de beloning die hij daarvoor kreeg deed hij verschillende aanvallen, die hij voortzette tijdens het bewind van Artaxerxes' opvolger Artaxerxes lll Ochos (358 of 359 - 338). In die tijd voerde hij ook strijd tegen de stad Pergamon, die hij veroverde, maar tenslotte moest hij zich toch weer verzoenen met de koning.

In 349 werd hij geëerd met een decreet van Athene met het burgerrecht en een gouden krans. Tijdens de satrapenopstand liet hij vele munten slaan. 

Orontes ll overleed in 331 v. Chr.

Artašata (Darius lll) (344 - 336)

Eén van de laatste Perzische satrapen van Armenië was Artašata, de latere Darius lll Codomannus (336 - 330 v. Chr.). Hij verplaatste de hoofdstad in 331 v. Chr. naar Armavir.

Tijdens zijn bewind veroverde Alexander de Grote tussen 334 en 330 v. Chr. het Achaemenidische rijk. Een Armeens contingent streed mee in de slag bij Gaugamala onder het bevel van Orontes en een zekere Mithraustes. Armenië werd daarna een deel van het rijk van Alexander de Grote.

Mithranes satraap van Armenië en gouverneur van Sardes

Hij was de zoon van Orontes ll en werd geboren ca. 370 v. Chr. en overleed tussen 331 en 316 v. Chr.

Deze wees Mithranes uit het huis der Orontiden aan om over Armenië te regeren. Na Alexanders dood in 323 v. Chr. werd Armenië toegewezen aan Neoptolemus. 

Neoptolemus (323 - 321)

Deze sneuvelde in de strijd in 321 v. Chr. 

Orontes lll (321 - ca. 260) satraap en koning van Armenië

Hij was de zoon van Mithranes van Armenië en werd geboren ca. 340 v. Chr. en overleed ca. 260 v. Chr.

Omstreeks 302 v. Chr. verplaatste hij de hoofdstad van Armavit naar Yervandashat.

Samos (ca. 260 - 245 v. Chr. koning van Armenië

Hij was de zoon van Orontes lll en werd geboren ca. 305 v. Chr. en overleed in 245 v. Chr.

Arsames (c. 260 - c. 230) koning van Armenië

Geboren ca. 270 v. Chr. - overleden 238/212 v. Chr.

Hij was de zoon van Samos van Armenië

Orontes lV koning van Armenië (ca. 212 v. Chr.

Geboren ca. 235 - overleden 212 / 189 v. Chr.

Hij was de zoon van Arsames van Armenië

Armenië (200 v. Chr. - 53 n. Chr.)

Gemaakt: 10-05-06; laatst bijgewerkt: 28-02-07

colofon