2527

Avaren (Juan Juan) (300 - ca. 810)

De Avaren (Bajuvaren) waren een Aziatisch volk van Turks-Mongoolse oorsprong. Zij waren net als hun verwanten nomaden. Met hun kleine, zeer snelle paarden maakten zij de oostelijke grenzen onveilig. Hun oorspronkelijke woongebied was het stroomgebied van de Syr Darya (in de Oudheid Jaxartes of Yaxartes geheten), de rivier die door de huidige landen Kazakhstan, Tajikistan en Oezbekistan stroomt en uitmondt in het Aral Meer.
Nadat omstreeks 350 een groep Mongoolse nomadenstammen, bekend onder de naam Zwarte Hunnen, naar het westen waren getrokken. (z. verder Oost-Europa 300 - 400), werden de Avaren,  die in de 4e eeuw hadden gezorgd voor onrust aan de noordelijke grens van het Chinese Rijk en bij de Chinezen bekend stond onder de naam Juan-Juan  verdreven door de Gökturken (Kök Türük of Blauwe of Celestial Turken), onder leiding van Bumen (Bumin), de leider van de Turkut-stam uit oost Centraal-Azië kwamen de Turken in opstand en verdreven de Juan-Juan.

De Juan Juan trokken tezamen met vele stamgenoten westwaarts door Noord-Iran naar het Centraal-Aziatische steppegebied, waar zij zich vermengden zij zich met andere stammen die aan de Turken en Hunnen verwant waren, zoals de Heftalieten (Witte Turken), wier rijk in 530 door Chosroës l (531 - 579) was vernietigd en in 557 door de Gökturken onder Istämi Shad (de broer van Bumin) uit hun gebied werden verdreven, met de Oejgoeren (Uighuren) en met de Bulgaren. In het midden van de zesde eeuw bereikte deze nieuwe confederatie van stammen, bekend onder de naam Avaren Oost-Europa. Omstreeks het midden van de 6e eeuw trokken zij de Theissvlakte binnen en vormden daar een levensgemeenschap met de Antes en de Sklavenoi.   

Bayan (562 - 602)

Onder khagan (khan) Bayan  kende het Donau-Bulgaarse Rijk een grote bloei. Wij weten weinig over deze Avaren in hun toen glorierijkste periode.

In 567 vernietigde hij het rijk der Gepiden, veroverde Pannonië en verdreef de Longobarden uit de Doanau-vallei naar Italië. De West-Slaven werden door de Avaren verdreven naar de gebieden die zij daarvoor hadden bewoond, waarna de Avaren zich vestigden in dit  gebied (het huidige Hongarije, Kroatië en Servië). 

 

 
Het rijk der Avaren strekte zich tenslotte uit van de Wolga tot aan de Baltische Zee.

Archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat zij zich daar moeten hebben gehandhaafd tot in de 8e eeuw.

Toen in 565 in Constantinopel Justinus ll (565-578), de opvolger van keizer  Justininianus l,  tot keizer gekroond werd, eisten de Avaren van de Romeinen het belastingsgeld op, dat hen was beloofd door zijn oom en voorganger, de grote Justinianus. Justinus ll weigerde dit echter. Daarop deden de Avaren in 568 een invasie in Dalmatië en vernielden alles in een vlaag van waanzin. Justinus zond toen een grote strijdkracht onder aanvoering van de 'Graaf van de Excubitors': Tiberius. De oorlog die eruit voortkwam, duurde drie jaar, waarna de Byzantijnen gedwongen waren voor een wapenstilstand te zorgen, wat Justinus 80.000 zilveren munten kostte - veel meer dan de door zijn oom beloofde som.

In 581 namen de Avaren door oplichterij Sirmium (nu: Sremska Mitrovica in Servië, in de Romeinse tijd de hoofdstad van Pannonia Secunda) in, aan de rivier de Save. Deze plaats gebruikten zij als uitvalsbasis om een aantal weinig verdedigde Byzantijnse forten langs de Donau in te nemen. Hun vraag naar schattingen bleef groeien. Nadat de khan uitheemse giften als een olifant en een gouden bed afgewezen had, dwong hij keizer Mauricius (582 - 602) om akkoord te gaan met een gift van niet minder dan 100.000 zilveren munten. Deze aantasting van keizerlijke financiële bronnen was van die aard dat, toen in 599 de Avaren 12.000 Byzantijnen gevangen namen, Mauritius moest weigeren hen losgeld te betalen. Daardoor was ieder van hen ter dood veroordeeld.

 

Mauritius' opvolger Phocas (602 - 610), die voortdurend oorlog voerde met de Perzen, werd gedwongen om akkoord te gaan met een wapenstilstand met de Avaren, hetgeen hem reusachtige sommen kostte. Met het Byzantijnse leger in het oosten, gingen de Avaren ondanks de wapenstilstand verder met de uitbreiding van hun gebied naar het Balkan-schiereiland. Door clandestiene oplichterij was het op het nippertje gelukt om keizer Heraclius gevangen te nemen. Hierdoor konden de Avaren Constantinopel bereiken. Gedekt achter de reusachtige wallen van Theodosius ll, stelden zij zich echter tevreden met het vernietigen van enkele kerken. Daarna dropen zij af.

 

In 626, samenzwerend met de Perzen, belegerde de khan met een leger van 80.000 Avaren, Hunnen, Gepiden en Bulgaren de stad Constantinopel vanuit de Europese kant van de Bosporus. De Perzen deden dit eveneens vanuit de Aziatische kant. De Avaren deden nog één laatste voorstel om de stad te sparen, in ruil voor losgeld, maar de keizer wees dit af. Zoals zo vele aanvallen op Constantinopel, liep deze op niets uit. De Perzische vloot werd verslagen en vóór de volgende ochtend was het kosmopolitisch leger van de khan opgebroken en vertrokken.

 

Na de dood van hun khan raakte het rijk van de Avaren in verval ten voordele van de Slavische en Bulgaarse expansie. In 788 vestigden de Avaren zich in Beieren, maar werden daar in 791-795 door Kartel de Grote onderworpen. Als bevolkingsgroep werden zij door de Slaven en de Germanen opgeslorpt. Karel de Grote bracht hen verpletterende nederlagen toe, door hun zware militaire versterkingen te vernietigen.

Het was Pepijn (van Italië), de oudste wettige zoon van Karel de Grote, die gesteund door hertog Eric van Friuli en de Kroatische leider Vojnomir die in 795 en 796 door wist te dringen in het gebied tussen Tisa en Donau (nu Hongarije) waar het Avaarse hoofdkwartier de Ring gelegen was. Bij de inname van de Avaarse Ring, de cirkelvormige verblijfplaats van de Avaarse khan, werd een waardevolle schat buitgemaakt. Pepijn keerde terug met zo veel goud en zilver dat de Frankische geleerde en geschiedschrijver Einhard beweert dat dit de meest winstgevende onderneming van de Franken ooit was. Hier richtte Karel de Oostmark op, het kerngebied van de latere staat Oostenrijk. De rest van het rijk der Avaren, vnl. bestaande uit onderworpen Slaven, werd onder Frankisch protectoraat geplaatst.

 

De Bulgaren, wier macht groter werd onder hun koning Krum, vernietigden tenslotte de Avaren voor eens en altijd in de vroege negende eeuw.

 

laatst bijgewerkt: 04-07-07

 

colofon