Na de val van het West-Romeinse Rijk (476), bleven de Romeinse wegen en ook de Romaanse talen achter in Kroatië (Istro-Romaans en Dalmatisch). 

Na het midden van de 5e eeuw kreeg het gebied te maken met invallen van de Hunnen. Nadat de Hunnen en hun bondgenoten (Sarmaten en Alanen) in de slag aan de Nadao (454) door de Ostrogoten en Gepiden waren verslagen, werden de laatsten bondgenoten van het Oost-Romeinse Rijk en mochten zij zich vestigen op de noordelijke Balkan in de voormalige Romeinse provincie Pannonia.

Dalmatië viel in 481 in handen van Odoaker, die in 476 de laatste West-Romeinse keizer had afgezet. Hij werd in opdracht van de Oost-Romeinse keizer Zeno (474 - 491) ten val gebracht door de Ostrogoten, waarna Kroatië een deel werd van het Ostrogotische rijk van Theoderik de Grote (493 - 526) die zijn rijk echter in leen had van de Byzantijnse keizer. Keizer Justianius claimde de oude provincie Dalmatië en voegde ze terug bij het Romeinse Rijk (535). 

Ca. 510 vestigden de Longobarden onder Wacho (ca. 511-539/540) zich in Pannonia. Zij kregen in 540 van de Byzantijnse keizer Justinianus l (527-565) toestemming in Pannonia te blijven om dit gebied te verdedigen tegen de Avaren.

In 552 kwam er na bijna 20 jaar strijd een einde aan de strijd tegen de Ostrogoten, toen deze in de werden verslagen in de slag bij Taginae. De laatste koning van de Ostrogoten Totila werd afgezet en zijn rijk werd ingelijfd bij het Byzantijnse rijk, maar keizer Justinianus l was niet bij machte zijn rijk blijvend te besturen. 

In 565 eiste khan Bajan van de Avaren (Donau-Buylgaarse rijk) van keizer Justinus ll het geld op, dat hem was beloofd door zijn voorganger, Justininianus l. De Oost-Romeinse keizer weigerde de Avaren te betalen.

In 567 versloeg Bajan de Gepiden . Daarna veroverde hij Pannonië en verdreef hij de Longobarden uit de Doanau-vallei naar Italië (568). De West-Slaven verdreef hij naar de gebieden die zij daarvoor hadden bewoond. Vervolgens namen de Avaren bezit van de Hongaarse laagvlakte ten oosten van de Donau (het huidige Hongarije, Kroatië en Servië).

In 568 vielen de Avaren Dalmatië binnenvielen en in een vlaag van waanzin richtten zij grote vernielingen aan. Drie jaar lang leverde keizer Justinus ll strijd met de Avaren en uiteindelijk betaalde hij 80.000 zilveren munten om een wapenstilstand te kunnen sluiten. Daarmee waren de Byzantijnen echter nog niet van de Avaren af. In 581 namen zij Sirmium de hoofdstad van Pannonia Secunda in en gebruikten deze stad als uitvalsbasis om een aantal Byzantijnse forten langs de Donau in te nemen. Hun vraag naar schattingen bleef groeien. Nadat in 599 de Avaren 12.000 Byzantijnen krijgsgevangen hadden gemaakt kon keizer,Maurikios het geëiste losgeld niet meer betalen en werden de soldaten ter dood gebracht. De Avaren bleven ondertussen hun gebied uitbreiden.

Om de Avaren het hoofd te bieden mochten (? of was het onder zekere druk) de Kroaten (die behoorden tot de Oost-Slaven), die woorden in Galicië (een streek in Zuid-Polen en het noordwesten van Oekraïne) zich van keizer Heraclios (610 - 641) zich vestigen in Pannonia (Pannonisch Kroatië) en Dalmatië (Dalmatisch Kroatië) (ca. 626). Verder naar het zuiden vestigden zich een aan de Kroaten verwant Zuid-Slavisch volk: de Serviërs. 

Tussen 641 – c.689 werden de Kroaten door Radoslav bekeerd tot het Christendom. Door de politieke geschiedenis en de kerstening vanuit het noorden werd niet het cyrillische, maar het Latijnse alfabet overgenomen, waardoor een scheiding tot stand kwam met de stamverwante Zuid-Slaven in Servië.

Na de dood van khan van de Avaren ging het bergafwaarts met het Avarenrijk. In 791-795 leden de Avaren enkele zware nederlagen tegen de Franken. Pepijn (van Italië), de oudste wettige zoon van keizer Karel de Grote, gesteund door hertog Eric van Friuli en de Kroatische leider Vojnomir wist in 795 en 796 door te dringen tot het Avaarse hoofdkwartier de Ring  in het gebied tussen Tisa en Donau (nu Hongarije) in te nemen. Pepijn keerde terug met een enorme buit aan goud en zilver. In het voormalige rijk van de Avaren richtte Karel de Grote de Oostmark op, het kerngebied van de latere staat Oostenrijk. De rest van het rijk van de Avaren, dat bewoond werd door de Slaven, werd onder Frankisch protectoraat geplaatst. Vojnomir moest als beloning voor zijn hulp de souvereiniteit van de Franken erkennen. Het gebied waarover hij mocht heersen tussen de Sava en de Drava werd het hertogdom Pannonisch Kroatië, Savia, Beneden Pannonia of Prinsdom Zuid Pannonia. Hoofdstad van zijn rijk was Sisak.

In 818 berichtte Ljudevit aan keizer Lodewijk de Vrome in Herstal over de gruwelijkheden die in Pannonia werden begaan door markgraaf Cadolah van Friuli en zijn mannen, maar de keizer weigerde maatregelen tegen hem te nemen. Nadat Ljudevit door een Frankisch hof serieus was beschuldigd kwam hij in 1819 in opstand tegen zijn Frankische heersers, waartegen Cardolah hard werd opgetreden. De Kroaten sloegen echter terug en de Franken werden verslagen. Cardolah trok zich terug en keerde terug naar huis waar hij kort daarna aan een ziekte overleed.

Maar de strijd ging verder. In januari 820 sloot Borna een bondgenootschap met de Frankische keizer: Het plan was Ljudevit van drie kanten aan te vallen. Zodra de winter ten einde was verzamelde zich een enorm Frankisch leger , bestaande uit troepen uit Italia, Oost-Francië, Beieren, Saksen en Alamannia om Ljudevit de genadeslag toe te brengen. Vanuit het noorden trok een Frankisch leger over de Drava, maar Ljudevits troepen wisten dit leger een halt toe te brengen. Een tweede Frankisch leger wilde de Norische Alpen oversteken en oprukken naar Ljubljana. Opnieuw had Ljudevit succes en hield het leger tegen nog voor het de Alpen over kon steken. Een derde leger trok van Tirol naar Carniola. Dit keer echtyer kon Ljudevit de vijand niet tegenhouden en hadden de Franken de weg vrij voor de twee andere legers en was de Frankische invasie compleet. Ljudevit kwam tot de slotsom dat alle verzet zinloos was en besloot zich terug te trekken op een zwaar verdedigde vesting die hij had laten bouwen op de top van een heuvel. Tot een strijd kwam het echter niet. De Franken werden gekweld door ziekten die zij hadden opgelopen in de moerassen en trokken zich terug. De Slovenen van Carantania erkenden markgraaf Balderik van Friuli als hun heerser, hoewel sommige Ljudevit trouw bleven. Hertog Borna van Dalmatisch Kroatië stierf in 821 en werd opgevolgd door Ljudevits neef Vladislav. Keizer Lodewijk erkende hem als prins van Dalmatië en Liburnia (het noordelijke kustgebied aan de Adriatische Zee) op 21 februari 821. 

De keizer beraamde echter opnieuw een plan om Ljudevit aan te vallen. Wederom door een aanval vanaf drie kanten. Ljudevit zag in dat hij in open veld geen partij was tegen de Franken en liet daarom zwaar versterkte vestingen bouwen. Daarbij kreeg hij hulp van Fortunat, de patriarch van Venetië, die hem bouwmeesters en metselaars uit italië stuurde. Tijdens deze laatste Frankische invasie van 822 vluchtte de patriach naar Zadar en ging in ballingschap bij de Byzantijnse rijk.

Ljudevit zocht in west-Bosnië een veilig heenkomen bij de Serven, die een groot deel van de voormalige Romeinse provincie Dalmatië onder controle hadden. Volgens sommige historici verbleef Ljudevit in Srb aan de monding van de Una, maar volgens anderen zijn hiervoor geen bewijzen. Weer anderen vluchtte Ljudevit helemaal niet naar de Serven

Ljudevit werd door de plaatselijke Servische heerser, volgens sommigen een bondgenoot van de Franken, gastvrij ontvangen, maar Ljudevit wantrouwde hem en liet hem uit de weg ruimen, waarna hij zelf de macht greep. Spoedig daarna stuurde Ljudevit een boden naar het Frankische hof met de boodschap dat Ljudevit de Frankische keizer erkende als zijn heerser. Ljudevit regeerde echter niet lang over de Serven, die zijn bewind niet accepteerden. Ljudevit besloot te vluchten naar Borna's oom, Ljudemisl van Dalmatia, wat hij beter niet had kunnen doen. Een jaar later (823) liet Ljudemisl hem doden. Ljudevit wordt nu in Krotië en Slovenië vereerd  als een nationale held.

Koninkrijk Kroatië (928 - 1500)

colofon

Gemaakt: 20-01-10