Oostelijke provincies van het Romeinse Rijk (408 - 457)
De oostelijke helft van het Romeinse rijk overleefde de volksverhuizingstormen die het westen in de 4e en 5e eeuw te verduren kreeg. Uit dit rijk ontwikkelde zich het grote keizerrijk dat pas in de 19de eeuw de benaming Byzantijnse Rijk kreeg. Daarvóór sprak men van het Romeinse Rijk (in de geschiedschrijving ook: laat-Romeins), geheel in overeenstemming met de naam die de keizers en inwoners van dit rijk zichzelf gaven: zij voelden zich erfgenamen van het grote Romeinse imperium en noemden zich Romaioi (Arabieren en Turken noemden het rijk dan ook: Rûm). De periode van de 5de tot begin 7de eeuw wordt dan ook in de moderne geschiedschrijving behandeld als geschiedenis van het Romeinse Rijk. De ontwikkelingen sedertdien deden een geheel nieuwe maatschappij in dat rijk ontstaan, waarvoor men dan de term Byzantijnse Rijk reserveert. Als beginpunt voor de aanduiding Byzantijnse Rijk wordt hier genomen het jaar 457, het jaar waarin 
Leo l als keizer aantrad. Als einde van het Byzantijnse Rijk geldt het jaar 1453, het jaar waarin Constantinopel door de Turken werd veroverd.
Terwijl de Germanen West-Europa hadden ingenomen, waren het de Grieks sprekende "Oost-Romeinen" die over de rijke en ontwikkelde landen in het oostelijke deel van de Middellandse-Zeewereld heersten. Zij hielden het licht van de klassieke beschaving brandend.
Basilikos als vlootvoogd, werd door de Vandalen verslagen en in Constantinopel zelf was de Vandaalse partij oppermachtig. Maar Leo organiseerde een sterk leger, dat de hoofdstad innam en bevrijdde het Oost-Romeinse Rijk van het Vandaalse gevaar. In 468 ondernam hij een veldtocht tegen de Vandalen, maar slaagde er niet in dit volk aan zich te onderwerpen.
