2863

Het rijk der Seleuciden (223 - 200 v. Chr. )

Het rijk der Seleuciden (300 - 323 v. Chr.)

Antiochos lll de Grote was de tweede zoon van Seleucus II. Hij regeerde van 223 -187 v. Chr. als koning over Asia Minor (West-Turkije) en heerste tenslotte over een enorm rijk dat zich uitstrekte van Klein-Azië tot aan Egypte en in het westen grensde aan de Middellandse Zee en in het oosten aan de Perzische Golf.  

Antiochus III wordt beschouwd als de belangrijkste vorst uit de dynastie na Seleucus Nicator, energiek en dapper, verbeten in het nastreven van een vooropgesteld doel, maar ook gewetenloos en wreed, zelfs tegenover zijn familieleden.  

Zijn beleid wordt gekenmerkt door een streven naar gebiedsuitbreiding. Nog eenmaal wist Antiochus lll de Grote alle delen van Alexanders rijk te verenigen. 

Toen hij in 223 de troon besteeg had hij onmiddellijk af te rekenen met interne moeilijkheden, veroorzaakt door separatistische bewegingen in de gebiedsdelen Bactrië en Parthië

Na enkele tegenslagen in Syrië en Palestina tegen zijn rivaal Ptolemaeus IV Philopator, richtte hij zijn volle aandacht naar het Aziatische binnenland. Hij ondernam een veldtocht naar het oosten die hem tot in Arabië en India bracht, een prestatie die hem de bijnaam de Grote bezorgde. Hij won aldus Armenië en consolideerde zijn gezag in Bactrië en Parthië. 

Tijdens zijn grote expeditie van 212-204 versloeg hij de Parthen en de Bactriërs. Ook overwon hij de Indische vorst Sophagasenus en herwon hij de satrapieën Arachosia en Paropanisadae. 

 In 206 moest hij toch een nederlaag verwerken tegen de Parthen in de vallei van de Kaboel. Antiochus wou zijn soevereiniteit aan hen opleggen. De Parthische koning Arsaces II mocht wel zijn koninklijke waardigheden behouden.
Rome had na de 2e Punische Oorlog (218 - 202 v. Chr.) enorm aan prestige gewonnen. Het bezat nu de controle over het westelijk deel van de Middellandse zee tot aan de Adriatische Zee. Het was nu een wereldmacht naast de Helleense rijken en deze rijken trokken nu de aandacht wegens hun grote rijkdommen en hun hoogstaande cultuur. In Rome bleef men niet lang stilzitten. Al meteen in 201 v. Chr., vier jaar na het einde van de 1e Macedonische oorlog (215-205 v. Chr., raakte Rome opnieuw verwikkeld in het politieke machtsspel in het Midden-Oosten. 

Rechts: het rijk der Seleuciden ca. 190 v. Chr.)
De aanleiding voor een tussenkomst kwam door het uitlekken van een in 203 gesloten geheime overeenkomst tussen Philippos V van Macedonië en Antiochus lll. Deze overeenkomst was gericht tegen Egypte en zijn Egeïsche bezittingen en protectoraten. Zowel Macedonië als Syrië waren echter al langer een doorn in het oog van Rome. Vooreerst was men in Rome de rol van Philippus V in de Tweede Punische oorlog nog niet vergeten en anderzijds wou men de macht van Syrië beperken, opdat de eigen belangen in het Midden-Oosten veilig gesteld zouden zijn. Antiochus lll had onlangs zijn macht aanzienlijk vergroot door de verovering van het gehele Seleucidische rijk, dat zich nu van Perzië tot aan de Middellandse Zee uitstrekte. Bovendien had Hannibal in Syrië aan het hof van Antiochus lll zijn toevlucht gevonden en ook had met hem had Rome nog een appeltje te schillen. Toen Pergamum en Rhodus zich tot Rome wendden voor steun omdat zij bedreigd werden door de Macedonische vlootacties, gingen de Romeinen daar al te graag op in.

Het rijk der Seleuciden (200 - 138 v. Chr.); Partische Rijk (250 v. Chr. - 226 n. Chr.)

laatst bijgewerkt: 30-09-08

colofon