3856

Parthische rijk (4 - 100 n. Chr.)

Parthische rijk (57 v. Chr. - 4 n. Chr.)

In de eerste eeuw na Chr. concentreerde de strijd tussen de Parthen en Rome zich daarna op het bezit van Armenië, dat beurtelings onder het bewind kwam van pro-Romeinse en pro-Parthische en  koningen.

Orodes lll ( 4 - 7 n. Chr.)

Nadat Musa  en Phraates V van de troon waren gezet kwam Orodes lll aan de macht. Hij heeft echter niet lang mogen regeren. Na een kortstond schrikbewind, werd hij wegens zijn wreedheden vermoord.

Vonones l (7 - 11 n. Chr.)

Na de dood van Orodes lll trachtte Vonones, de broer van Phraates V zich meester te maken van de troon, maar een burgeroorlog met Artabanus ll was het gevolg.

In het jaar 9 of 10 maakte Artabanus (Artabanes) lll (11 - 38 n. Chr.) zich meester van de troon. Twee jaar later werd hij in Ctesiphon uitgeroepen tot koning. Vonones vluchtte naar Armenië, maar Artabanus dwong hem in 15 of 16 afstand te doen van de troon. Artabanus lll werd in 38 opgevolgd door zijn zoons Gotarzes ll en Vardanes.
Gotarzes ll (38 - 51 n. Chr.) -  Vardanes l (39 - 47 n. Chr.)

Al gauw maakte Gaotarzes zich gehaat door zijn enorme wreedheid. Zo liet hij zijn broer Artabanus en zijn gehele familie ombrengen. Vardanes maakte zich echter meester van de troon en Gotarzes vluchtte naar Hyrcania (een oud koninkrijk aan de zuidkust van de kaspische Zee) en verzamelde een leger bestaande uit Dahae, een Scythische nomadenstam. De strijd tussen beide rivalen eindigde in een verdrag, daar beiden vreesden vreesden voor een machtsgreep van Parthische edelen. 

Links: munt van Gotarzes ll
Gotarzes keerde terug naar Hyrcania, maar toen Vardanes werd vermoord rond 47, werd Gotarzes koning van het gehele Parthische rijk. Zijn wreedheden en vijandelijke houding tegenover Rome deden keizer Claudius besluiten de door Rome in gijzeling gehouden Arsacidische prins Meherdates, een inval te laten doen in rijk der Parthen (49) , doch deze werd verslagen en door Gotarzes gevangen genomen, waarna hem de oren werden afgesneden. Kort daarna stierf Gotarzes, volgens Tacitus aan een ziekte, maar volgens Josephus werd hij vermoord in 51. 

links: munt van Vardanes l (39 - 47 n. Chr.)
Gotarzes werd opgevolgd door Vonones ll, waarschijnlijk zijn broer en vervolgens door diens zoon Vologases l. 

Vonones ll (51)

Vologases l (51 - 78)

Vologases I , de zoon van Vonones II en een Griekse concubine, volgde zijn vader op in 51 n. Chr. Hij gaf het koninkrijk Media Atropatene aan zijn broer Pacorus II, en bezette Armenië voor zijn broer, Tiridates. Dit had een langdurige oorlog tot gevolg tegen Rome (54 - 63). 
Onder bevel van Corbulo trok het Romeinse leger Armenië binnen en nam Artaxata en Trigranocerta in, maar uiteindelijk zette hij toch Tiridates  weer op de troon, ondanks opdrachten uit Rome om de Parthen voorgoed uit dit betwiste gebied te verdrijven. Daarop werd Paetus naar het oosten gestuurd om het over te nemen, maar deze leed een smadelijke nederlaag tegen de Parthen. Daarna kreeg Corbulo het bevel weer terug en streed een succesvolle campagne. Toch was de uiteindelijk uitkomst dat Tiridates weer op de Armeense troon bevestigd zou worden door Rome.

De macht van Vologases was verzwakt door de Scythen (Dahae en Sacae (Saka) nomaden, een opstand in de provincie Hyrcania (Hyrcana) aan de zuidkust van de Kaspische Zee, en het verzet van zijn zoon Vardanes II (55 - 58) (Deze zou zelfs de oude Medische hoofdstad Ecbatana hebben ingenomen. Er zijn namelijk munten gevonden met zijn beeltenissen die in deze stad geslagen zijn. Hierop staat hij afgebeeld als een jonge baardloze koning, een diadeem dragend met vijf pendanten. Verder is er niets over hem bekend. 

Volgens de historicus Flavius Josephus, werd een aanval van zijn vazal de koning van Adiabene (een koninkrijk in Mesopotamië) voorkomen door een invasie van Scythen uit het oosten. Tenslotte kwam er een vrede tot stand, waarbij Tiridates werd erkend als koning van Armenië als vazal van het Romeinse rijk. Tiridates reisde af naar Rome, waar keizer Nero (54 - 68) hem de diadeem teruggaf. Vanaf dat moment regeerde de dynastie der Arsaciden in Armenië onder Romeinse heerschappij. 

Vologases was tevreden met dit resultaat en eerde de herdenking van Nero en stond dan ook in een goede verstandhouding met  Vespasianus (69 - 79) aan wie hij een leger aanbood van  40,000 boogschutters in zijn strijd tegen Vitellius (69). Echter kort daarna vielen de Alanen , een groot nomadisch volk, het Kaukasusgebied binnen. Zij drongen door tot in Medië en Armenië  Vologases vroeg Vespasianus tevergeefs om hulp. Het schijnt dat  de Parthen het oosten niet meer onder controle kon houden. Hyrcania bleef een onafhankelijk koninkrijk. Vologases stierf in ca. 78 en werd opgevolgd door zijn Vologases ll. 

Vologases ll (78 - 80)

Over de zoon van Vologases l, Volgases ll, is weinig bekend. Hij werd mogelijk verslagen en daarna afgezet van de troon door zijn neef Pacorus ll 

 

Pacorus ll (78 - 105)

Pacorus ll was de zoon van Vonones II, die in 51 kort over Parthië regeerde en broer van Vologases I,.Hij kreeg van deze laatste het koninkrijk Medië Atropatene. Na de dood van Vologases kwam Pacorus in opstand tegen Vologases' zoon en opvolger  Vologases II. 

Volgens Dio Cassius zou Pacorus het koninkrijk Osroene (in Oost-Turkije ten Noord-Oosten van Syrië) hebben verkocht aan Abgar VII, en volgens Ammianus Marcellinus breidde hij de stad Ctesiphon uit en voorzag hij deze stad van muren. Op zijn vele  munten betitelt hij zichzelf als "Arsaces Pacorus". Deze aanduiding wijst erop dat de koninklijke naam Arsaces, betwist door rivalen. Drie namen kennen wij van munten:, waaronder Artabanus III, c. 80–90 and Vologases III, from about 105. Pacorus ll stierf ca. 105. Hij werd opgevolgd door zijn broer Osroes l.

Parthische rijk (100 - 200 n. Chr.)

laatst bijgewerkt: 14-04-06

Colofon