3857

Parthische rijk (105 - 226 n. Chr.)

In de tweede eeuw na Chr. stortte het centrale gezag van de Parthen ineen.

Vologases lll (ca. 105 - 147)

In 105 eiste Vologases III  tijdens de laatste dagen van Pacorus II. voor zichzelf de troon op. Hij regeerde over het oostelijke deel van het koninkrijk tot aan zijn dood in 147. Het was een periode van burgeroorlog  In de eerste jaren van zijn bewind voerde hij strijd tegen Pacorus' legitieme opvolgers Osroes I (105–129) and Mithridates IV (129–140), die regeerden over Mesopotamië. Door de strijd tegen de Romeinen onder Trajanus, waren zij niet in staat tegen Vologases op te treden.

In 113 n. Chr. trok keizer Trajanus zegevierend door Armenië en Mesopotamië. Vervolgens stak hij de Tigris over en veroverde hij het voormalige Assyrische rijk. De drie landen (Armenia, Assyria en Mesopotamia) werden tot Romeinse provincies gemaakt.  In 115 veroverde hij de Parthische hoofdstad Ctesiphon en in 117 bereikte hij de Perzische Golf. De oostgrens werd het randgebergte van Iran. Het gebied was echter zo groot dat het bijna niet onder controle was te brengen.

Na de dood van keizer Trajanus in 117 n. Chr.  waren Romes bemoeienissen in het oosten niet meer te overzien en boden slechts uitzicht op langdurige en geldverslindende oorlogen, Daarom nam de nieuwe keizer Hadrianus (117-138) een voor het Rijk belangrijke en ingrijpende beslissing: aan de voortdurende expansie en veroveringen moest een einde komen. Hij riep zijn legers uit Assyrië en Noord-Mesopotamië terug en gaf al het door Trajanus veroverde gebied zonder slag of stoot prijs.  In 165 verzekerde L. Verus de Romeinen in het Midden-Oosten van het bezit van Carrhae en Edessa.

Na de dood van Osroes (129), streden Vologases lll en MIthridates lV om de heerschappij over Parthië. Intussen leed het land onder de  invallen van de Alanen en een opstand in Iran door een onbekende rebellenleider, c. 140.  

Vologases lV (147 - 191)

Na de dood van Vologases lll in 147 werd Parthië weer herenigd onder Vologases IV, de zoon van Mithridates IV. Hij heroverde het koninkrijk Characene aan de Perzische Golf dat sinds de Romeinse invasie door Trajanus een onafhankelijk rijk  geweest schijnt te zijn geweest. 

Conflicts with Rome began in about 155 with a dispute, as usual, over the kingdom of Armenia. In 162–166 the Parthians attacked the Roman Empire under Roman emperor Lucius Verus. In this war the city of Seleucia on the Tigris was destroyed and the palace at the capital Ctesiphon was burned to the ground by Avidius Cassius in 165. The Roman legions advanced as far as Media. Vologases made peace but was forced to cede western Mesopotamia to the Romans. The end of his reign was marred by the revolt of Osroes II, who appears to have set himself up in Media as a rival king in hope of succeeding Vologases. In the event, Vologases V of the Arsacid dynasty's Armenian cadet branch won the succession, and appears to have quickly put down Osroes.

In 198 veroverde keizer Septimus Severus, samen met zijn zoons, Parthië en voor de tweede keer veroverden de Romeinen Parthische de hoofdstad Ctesiphon, waarbij de stad wordt leeggeroofd, alle mannen worden vermoord en de ongeveer honderdduizend overlevende vrouwen en kinderen als slaaf werden afgevoerd. De campagne was snel en zeer geslaagd en leverde Rome een nieuwe provincie op: Noord-Mesopotamië. Ter ere van zijn overwinning op de Arabieren en de Parthen schonk de senaat hem in 203, het jaar dat hij 10 jaar keizer was, een triomfboog, die tot op de dag van heden bewaard is gebleven.

Syrië (64 - 491 n. Chr.); Perzië (226 - 500 n. Chr.)

laatst bijgewerkt: 14-04-06

colofon