4406

Nederland (1832-1840)

Nederland (1830- 1832); Industrie en nijverheid (1800-1850); Nederland Indië
De secretaris van de N.H.M., Willem de Clercq reisde af naar Twente waar hij de Engelse textielfabrikant Thomas Ainsworth in Almelo ontmoette. Thomas Ainsworth kwam vanuit België waar de textielhandel bloeide en waar Thomas adviseur van deze textiel industrie was. Dit bleek een historische ontmoeting. Thomas Ainsworth zag eigenlijk niet zoveel toekomst voor de kapitaalintensieve fabrieken in Twente maar wel voor de huisnijverheid en toch werd hij adviseur van de N.H.M. 

Willem I werd gedwongen door Engeland en Frankrijk de nog bezette gebieden in België op te geven. Toen hij weigerde werd daarop in november een vlootblokkade gelegd. De Fransen bestookten de Antwerpse citadel die nog in Nederlandse handen was totdat op 23 december de strijd werd opgegeven.

In Scheveningen brak in 1832 een cholera epidemie uit, meegebracht door scheepslui of ontstaan door de onhygiënische omstandigheden. Er vielen vele doden en de ziekte verspreid zich tot aan Rotterdam en Amsterdam.

Frankrijk en Engeland bleven aandringen op zelfstandigheid van België maar Willem I wilde daarop niet ingaan. Hierop werd er een vlootblokkade gelegd voor de Nederlandse kust en kwam er een embargo op het gebruik van de Nederlandse vloot. In 1833 gaf Willem I zijn aanvalspolitiek uiteindelijk op, maar voelde er niets voor de onafhankelijkheid van België te erkennen. Voorlopig werd er een wapenstilstand (status quo) ingesteld. wat wilde zeggen dat Nederland België, Limburg en Luxemburg voorlopig bezet hield. Het duurde uiteindelijk tot 1839 totdat Willem l een grensregeling wilde treffen. Uiteindelijk was het een duurdere scheiding. Als Willem I in het begin van de jaren 1830 de scheiding had geaccepteerd, was de staatsschuld verdeling 16/31 voor België en 15/31 voor Nederland. Nu werd volgens internationale politici de verhouding 6/7 voor Nederland en 1/7 voor België.
Op voorstel van Thomas Ainsworth, adviseur van de textielhandel in België, werd in 1833 in Goor en weefschool opgericht wat een groot succes werd, de dependances stonden verspreid door Twente. Binnen enkele jaren was de armoede voor een groot deel verdreven in Twente.
Koning Willem I verklaarde zich in 1838 bereidt de 24 artikelen van oktober 1831 aan te nemen. In april nam de Kamer een negatief besluit (46 tegen 2) over de aanleg van de spoorlijn Amsterdam, Utrecht, Arnhem naar dePruisische grens. Willem I dreef zijn zin echter door en gaf bij Koninklijk Besluit opdracht voor de aanleg van de lijn. De eerste trein ziu echter pas gaan rijden in 1845.

Opening van de sociëteit Artis Natura Magistra.in Amsterdam.

Na hevige discussies werd in 1839 het Eindverdrag met België aangenomen in het Belgisch Parlement. De tegenstemmers wilden de Luxemburgers en de Limburgers niet 'uitleveren' aan de Nederlanden. Limburg en Luxemburg zouden worden opgedeeld. Het Groothertogdom Luxemburg bleef Koning Willem's persoonlijke hertogdom. Nederlands Limburg en het Groothertogdom Luxemburg werden lid van de Duitse Bond.
België zou voor altijd neutraal blijven. Deze neutraliteit werd gegarandeerd door de grote mogendheden (Oostenrijk, Pruisen, Engeland, Frankrijk).
In 1839 werd de droogmaking van het Haarlemmermeer bij de wet toegestaan omdat de grote plas in het midden van Holland een gevaar was voor de omliggende gemeenten, zo stond het water in 1836 bijna tot aan Amsterdam nadat zo'n 4.000 Ha grond was overspoeld.
De ondernemers Serrurier en Chevalier en de militair Brade hadden bij de overheid een concessie aangevraagd voor de aanleg van een spoorlijn van Amsterdam naar Rotterdam, met een proefstuk naar Haarlem. Ze hadden de H.IJ.S.M. (Hollandse IJzeren Spoorweg Maatschappij) opgericht en kregen uiteindelijk toestemming voor de aanleg. Op 20 september 1839 vertrok de eerste trein tussen beide plaatsen (Amsterdam-Haarlem) en op 24 september vervoerde de trein de eerste passagiers met een snelheid van 38 km/uur. De route Amsterdam-Rotterdam kwam pas in 1847 af.
Aan het einde van de jaren 30 groeide in Nederland de weerstand tegen koning Willem I. Vernieuwers namen hem de restauratie van de monarchale macht kwalijk en de conservatieven namen zijn vrijzinnigheid en vooruitstrevendheid op velerlei gebied kwalijk. De oorlog met België had veel geld gekost en Nederland met enorme schulden opgezadeld. In deze tijden van grote maatschappelijke onrust maakte Willem I huwelijksplannen met Henriette d'Oultremont (1792-1864), Gravin van Nassau in 1841, de voormalige hofdame van zijn overleden gemalin. Ze was Belgisch, katholiek .... dat ging er niet in bij de Hollanders. De Pers leverde veel kritiek, de bevolking mopperde en werd daarbij aangemoedigd door Prins Willem Frederik Georg Lodewijk die zijn kansen schoon zag voor de troonopvolging. Voordat Willem I aftrad, had hij nog een paar grondwetsvoorstellen ingebracht. Volgens de nieuwe grondwet werden de ministers strafrechtelijk verantwoordelijk en dienden ze in het vervolg hun handtekeningen te zetten onder Koninklijke Besluiten, het zogenaamde Contraseign. Willem I trad af uit onvrede met de nieuwe grondwet)en vertrok naar Duitsland en trouwde in 1841 alsnog met Henriette d'Oultremont en overleed op 12 december 1843.

Nederland (1840-1847)

laatst bijgewerkt: 28-12-05