Jan zonder Land Graaf van Poitiers (1199-1216)Koning van Engeland (1199 - 1216), Graaf van Maine (1199-1204), Graaf van La Marche (1199), Graaf van Tours (1199-1204).

Nadat hij de slag bij Bouvines (27 juli 1214) had verloren kwam er een eind zijn heroveringsplannen. In 1206 had hij al zijn bezittingen in Normandië, Maine, Anjou de la Touraine en Bretagne moeten opgeven. Hij beëindigde de vijandelijkheden tegen Frankrijk en keerde terug naar Engeland.

Hendrik lll Graaf van Poitiers (1216-1224), Koning van Engeland (1216-1272), 

Eduard l (1272-1306), Koning van Engeland (1272-1307)

Eduard ll (1306-1325), Koning van Engeland (1307-1327), Graaf van Ponthieu (1290-1325), Prins van Wales (1301-1307)

Eduard lll (1325-1362), Koning van Engeland (1327-1377), Graaf van Ponthieu (1325-1336) en 1360-1369)

Eduard lV (The Black Prince) Hertog van Aquitanië, (1362-1372) Prins van Wales (1330-1376), Hertog van Guyenne

Eduard van Woodstock,, bijgenaamd de Zwarte Prins, was de zoon van. Eduard lll. Hij werd geboren op 15 juni 1330 in Woodstock (Engeland). Hij is nooit koning Eduard IV van Engeland geworden omdat hij eerder stierf dan zijn vader en dus nooit koning werd. Naast Prins van Wales was hij ook Hertog van Guyenne. In die laatste hoedanigheid was hij leenplichtig aan de Franse koning. Zijn bijnaam heeft hij waarschijnlijk te danken aan de kleur van zijn wapenuitrusting. Eduard voerde als motto "Ich Dien" (Ik Dien) in zijn wapen. Vermoedelijk had hij in Vlaanderen verbleven, want Vlaanderen vocht mee met de Engelsen, tegen de dreigende Franse bezetting.

De meningen over de verdiensten van de prins zijn zeer verdeeld. Bij de ridders in zijn tijd was Eduard zeer geliefd; Chandos Herald sprak over zijn bestuur in Zuid-Frankrijk als "zeven jaren van vreugde, vrede en plezier" terwijl de prins in werkelijkheid een verkwistend schrikbewind had gevoerd. De prins liet het platteland verwoesten door zijn soldaten en legde zware belastingen op om een enorme hofhouding en een dagelijkse tafel voor 400 gasten te onderhouden.

Links: Eduard van Woodstock ontvangt uit handen van zijn vader Eduard lll het Hertogdom Aquitanië.

In 1367 kwamen de edelen van Gascogne tegen hem en zijn belastingen in opstand. In 1370 kwam de stad Limoges tegen hem in opstand. Na deze opstand onderdrukt te hebben, liet hij 3000 mannen doden om een voorbeeld te stellen. De prins was een toonbeeld van ridderlijk gedrag maar voor behoorlijk bestuur, economie, of mensen buiten zijn eigen klasse, de ridderstand, had hij geen oog.

Hij stond in zijn tijd bekend als een zeer kundig veldheer. Als 16-jarige vocht hij mee met zijn vader tijdens de slag bij Crécy (26 augustus 1346) De in Crécy gesneuvelde Graaf van Luxemburg en koning van Bohemen Jan de Blinde droeg struisvogelveren op zijn helm, die door Eduard lll aan zijn zoon werden geschonken. De struisvogelveren zijn nog steeds te zien in het blazoen van de prins van Wales.

In de slag bij Poitiers, 10 jaar later, wist hij de Franse koning Jan II gevangen te nemen en ontving voor zijn vrijlating een gigantisch losgeld. In 1362 werd Eduard Hertog van Aquitanië. Hij was niet geliefd vanwege de zware belastingen die hij hief. De stad Limoges kwam daarom in 1370 tegen hem in opstand. Na deze opstand onderdrukt te hebben, liet hij 3000 mannen doden om een voorbeeld te stellen.

Voor hij zijn vader Eduard III had kunnen opvolgen, stierf Eduard aan dysenterie en de gevolgen van een ontstoken wond, die hij opliep in een veldtocht in Spanje. Hij werd begraven in de kathedraal van Canterbury. Zijn zoon Richard ll volgde in 1377 Edward lll op als koning van Engeland en prins van Wales.

Richard ll Hertog van Aquitanië (1376-1390) Koning van Engeland (1377 - 1399),

Jan ll (van Gent) Hertog van Aquitanië (1362-1375), Hertog van Lancaster (1362-1375)

Jan van Gent (John of Gaunt) was de vierde zoon van koning Eduard lll en Filippa van Henegouwen. Hij werd geboren in de Sint-Baafsabdij in Gent op 24 juni 1340. Door zijn eerste huwelijk met zijn nicht Blanche van Lancaster (1359) kreeg hij in 1362 de titel hertog van Lancaster. Jan en Blanche kregen zes kinderen: Philippa, Jan, Elizabeth, Eduard, Hendrik en Isabel. 

Hij trok ten strijde in Spanje en Frankrijk. Na de dood van Blanche in 1371 hertrouwde hij met Constance van Castilië, dochter van Peter de Wrede. Jan en Constance van Castilië kregen twee kinderen: Catharina en Johan. Vanwege dit huwelijk kon hij aanspraak maken op de titel van koning van Castilië en León. In 1374 keerde hij terug naar Engeland en na de dood van zijn broer Eduard (The Black Prince) in 1372 werd hij de machtigste man van het land. Hij beschermde de religieuze hervormer John Wyclif, met wie hij sympathiseerde. In 1377 stierf zijn vader Eduard III en werd deze opgevolgd door Jans jeugdige neef Richard ll. Hij bleef aanvankelijk diens raadgever maar na enkele domme besluiten raakte hij gebrouilleerd met de koning en met een deel van het volk.

Tijdens de boerenrevolte van 1381 verwoestte een menigte zijn kasteel, het Savoy Palace in Londen. In 1386 werd Jan van Gent door koning Richard ll als ambassadeur naar het Europese vasteland uitgezonden. Hij landde met een grote krijgsmacht in La Coruña, veroverde Bayona, Santiago de Compostela en Vigo. De expeditie mislukte echter door tegenslag, waaronder ziekte van een deel van het leger. Jan van Gent besloot uiteindelijk om af te zien van zijn aanspraken op de kroon, en via het Verdrag van Bayona werden deze uiteindelijk afgekocht.

Na het mislukte avontuur in Spanje vertrok Jan van Gent naar Aquitanië en pas in november 1389 keerde hij terug naar Engeland. Daar verzoende hij zich met de koning. Hij steunde Richard tegen de hertog van Gloucester maar na diens val werd de verhouding weer slechter. Na een conflict met de Hertog van Norfolk werd zijn zoon Hendrik Bolingbroke werd verbannen (1398). Jan overleed op 3 februari 1399 en vervolgens confisqueerde Richard II zijn bezittingen. Daarop trok Jans zoon Hendrik Bolingbroke met troepen naar Engeland. Richard II was op dat moment op een veldtocht naar Ierland. In de tussentijd ontketende Hendrik een opstand. Toen Richard terugkeerde in Engeland viel hij in handen van Hendrik. Deze sloot de koning op in de Tower. In september 1399 dwong hij Richard II afstand van de troon Daarmee werd hij als Hendrik IV Koning van Engeland. Hij was daarmee de eerste koning uit het huis Lancaster. Richard ll werd opgesloten op het kasteel van Pontefrac, waar hij op 14 februari 1400 om het leven werd gebracht, als we William Shakespeare mogen geloven. Hendrik waste zijn handen in onschuld en liet duizend missen lezen voor het zielenheil van zijn neef. 

Behalve zijn wettige kinderen had Jan vier kinderen bij zijn minnares Katherine Swynford. Na de dood van zijn vrouw trouwde hij met haar en de kinderen werden gewettigd maar uitgesloten van troonopvolging. Zijn achterachterkleinzoon Hendrik VII maakte desondanks aanspraak op de troon. 

Hendrik Vl (1422-1449)

In 1449 moest Hendrik Aquitanië afstaan aan Karel VII. In de jaren 1450 tot 1453 wist de inmiddels energieke koning voorgoed af te rekenen met de Engelsen. In 1453 veroverde Karel Vll na de slag bij Castillon de stad Bordeaux. Heel Frankrijk, op Calais na, was nu bevrijd van de Engelsen. De Honderdjarige oorlog (die in 1337 was begonnen) was daarmee ten einde. De overwinning op de Engelsen was voor een groot deel te danken aan de modernisatie van het Franse leger en door de inzet van kanonnen die nu de Engelse boogschutters meer dan de baas waren.

colofon

Gemaakt: 28-12-10