Engeland (1422

6077

Engeland (1422-1483) Hendrik Vl - Edward lV

Hendrik Vl, koning van Engeland1422 tot 1461 en van 1470-1471. Aanvankelijk trad Bedford op als regent. na de dood van Karel Vl werd Hendrik ook uitgeroepen tot koning van Frankrijk (1631). Hendriks regering werd binnenslands eerst beheerst door de twisten tussen Humphrey van Gloucester en de Beauforts (voor en tegen de voortzetting van de oorlog tegen Frankrijk). In 1444 bracht Hendriks nieuwe gunsteling, Suffolk, zijn huwelijk met Margaretha van Anjou, nicht van Karel Vl, tot stand. Margaretha beheerste weldra haar zwakke echtgenoot en kreeg een dominerende positie in de Engelse politiek. In 1450 brak de opstand van Jack Cade uit. Tijdens deze opstand deed Richard, de hertog van York een greep naar de macht.

Hendrik Vl (1422-1461)

In 1453 vertoonde Hendrik tekenen van krankzinnigheid. Toen begon een strijd tussen Richard en Margaretha van Anjou, die in de Rozenoorlogen uitmondde. Hendrik was sindsdien een pion in de handen van de partijen: in 1460 als gevangene van York, in 1461 als vluchteling naar Schotland, in 1465 in de strijd tegen Eduard lV gevangengenomen en in de Tower opgesloten. Warwick plaatste Hendrik in 1470 weer op de troon, doch Eduard lV wist deze weer in handen te krijgen. Nadat hij weer in de Tower was opgesloten, stierf Hendrik, bijna zeker vermoord. Hendrik was een vriendelijke, vrome man, die echter nooit enig werkelijk gezag bezat.

Eduard lV, koning van 1461 tot 1483, was de zoon van Richard van York, wiens opstand tegen Hendrik Vl hij steunde. Na het sneuvelen van zijn vader werd hij de leider van de Yorkse partij. Met steun van Warwick vocht hij zich een weg naar de troon. Op 4 maart 1461 werd hij te Londen als koning erkend. Na zijn tegenstanders definitief bij Towton te hebben verslagen, liet hij zich op 28 juni 1461 kronen. Zowel Warwicks macht als die van de oude adel trachtte hij te breken door de positie van de Commons te versterken en zelf een nieuwe adel in het leven te roepen.

Links: Eduard lV (1461-1483)

In 1464 huwde hij een meisje uit de lage adel: Elizabeth Woodville. Ook zijn bondgenootschap met Bourgondië (zijn zuster Margaretha huwde in 1468 met Karel de Stoute), was strijdig met Warwicks politiek. Deze begon, samen met Eduards broer, de hertog van Clarence, in 1469 een opstand. Uiteindelijk moest Warwick vluchten naar Frankrijk., doch verzoende zich daar met Margaretha, de echtgenote van Hendrik Vl. In 1470 landde hij in Engeland en kreeg van alle kanten steun, zodat Eduard naar Holland moest vluchten. Hendrik Vl werd weer op de troon geplaatst. Eduard begaf zich naar Karel de Stoute, die hem hielp, zodat hij in maart 1471 in Noord-Engeland kon landen. Nu sloot Clarence zich bij hem aan. Op 11 april 1471 verover Eduard Londen en versloeg Warwick, die in de strijd sneuvelde. Het laatste verzet van de Lancasters werd gebroken, geleid door de ex-koningin Margaretha in de slag bij Tewkesbury (4 mei 1471).

Eduard dacht er nu over een oorlog met Frankrijk te beginnen. In het verleden had hij daarover al een overeenkomst gesloten met Karel de Stoute. Deze kon hem echter geen hulp bieden, toen Eduard in juli 1475 landde in Calais. Lodewijk Xl kocht Eduard daarop bij het verdrag van Picquingy af met een grote som geld. Omdat Eduard bovendien de goederen van de aanhangers van de lancasters confisqueerde en rijke onderdanen dwong hem grote geldsommen af te staan, hoefde Eduard geen nieuwe belastingen in te voeren en kon hij het zonder Parlement stellen en dus bijna als een absoluut vorst regeren. Eduard was wreed, liederlijk en gewetenloos. In 1478 liet hij Clarence in de Tower vermoorden. Bij het volk echter bleef hij lang populair als de hersteller van rust en voorspoed en beschermer van kunsten en wetenschappen. Zijn parlement nam tal van maatregelen ter bescherming van de handel en nijverheid.

Engeland (1483-1485)

laatst bijgewerkt: 31-07-02

colofon