290

Mensapen

De benaming Mensapen wordt gebuikt als verzamelnaam voor de groep bestaande uit Orang oetans, Chimpansees en  Gorilla's. De stam Mensen (Hominini) hoorde daar niet bij, daar deze zich al direct van de Mensachtigen (Hominoidea) zou hebben afgescheiden. De superfamilie Mensachtigen (Hominoidea) werd in deze zienswijze gezien als de gemeenschappelijke oerstam van Mensapen, Gibbons en Mensen.

Er is al eens eerder voorgesteld om de familie der moderne mensapen (bestaande uit drie geslachten: Pan (Chimpansees), Gorilla en Pongo (Orang Oetans) én de familie Mensen (Homo) allemaal onder te brengen in één "mensenfamilie": Hominidae, maar vele biologen vonden de verschillen tussen "Mens" en "Mensapen" daarvoor te groot. Mensen liepen echt helemaal rechtop en hadden ook veel grotere hersenen. Zij wilden het geslacht Homo (dat ca. 3,5 miljoen jaar geleden ontstond met de Kenyanthropus platyops) en de familie Hominidae puur menselijk houden. Volwassen Gorilla's klimmen maar zelden in bomen, terwijl andere zoals Chimpansees weer meer in bomen klimmen en Oerang Oetangs dat juist weer heel veel doen. Mensapen hebben een vreemde manier van lopen, op hun knokkels. Gewone apen lopen op hun handen of vingers, maar om de een of andere reden vonden mensapen het beter om op de knokkels te lopen. De mensapen zijn (met uitzondering van de Gorilla dan.) voor het grootste deel van hun leven in de bomen. 

In 2003 kwamen Cela-Conde & Ayala (2003) met een grondig herziene herindeling van de bestaande classificatie, waarin alle bovengenoemde groepen in één grote Superfamilie Mensachtigen (Hominoidea) zijn ondergebracht. Deze werd verdeeld in twee Families: Hominidae en Hylobatidae (Gibbons). 

Wanneer de Familie Hominidae zich afsplitste van de Hominoidea is onder de paleontologen een sterk omstreden kwestie. Het is niet uitgesloten dat de Hominidae zich al ca. 25 mjg) heeft afgescheiden. 

De Familie Hominidae deelden zij in in drie onderfamilies: Homininae, Ponginae (met het Geslacht: Pongo (Orang Oetans) en de uitgestorven onderfamilie Dryopithecinae (hierboven in het schema niet ingetekend)

De Onderfamilie Homininae wordt vervolgens verdeeld in twee stammen: Hominini met de Geslachten Homo (Mensen) en Pan (Chimpansees) en Gorillini (met als enige geslacht Gorilla)
Deze nieuwe indeling laat duidelijk zien dat de Geslachten Homo en Pan dicht bij elkaar staan in hun verwantschap , de Gorillas iets verder weg en de Orang Oetans nog verder verwijderd.

colofon