747

Kenyanthropus playtops (Homo playtops)

Smalneuapen Hominoidea (Mensachtigen) Hominidae Hominini Hominina Sahelanthropus Kenyanthropus playtops (H. playtops)

De in Kenya gevonden schedel van de Kenyanthropus (Homo playtops) zou wel eens onze voorouder kunnen zijn. 

Tot nu toe dacht men dat onze evolutionaire weg via de Australopithecus afarensis (Lucy) liep maar G. Leakey denkt dat Kenyanthropus platyops onze oudste gemeenschappelijke voorouder kan zijn. Dus waar alle mensen van afstammen. Dit geheel nieuwe genus leefde ongeveer 3.5 mjg gelijktijdig met de Australopithecinae maar had aan het gebit te zien een geheel ander dieet zodat zij naast elkaar konden bestaan. Het is opmerkelijk dat de schedel die een plat voorhoofd heeft (daarom de naam platyops) een grote gelijkenis vertoont met Homo Rudolfensus die zo'n 1.5 miljoen jaar later leefde. Leakey denkt dat H. Rudolfensis afstamt van Kenyanthropus.  

De oudste hominide die tot nu toe is ontdekt met een geschatte ouderdom van 6-7 miljoen jaar, de Sahelanthropus is gezien zijn gezichtskenmerken mogelijk de voorouder van de Kenyanthropus platyops. 

De Kenyanthropus playtops en de Australopithecus Afarensis (Lucy) hebben in dezelfde tijd naast elkaar geleefd. Aan het gebit van beide soorten is te zien dat zij een geheel verschillend dieet volgden en dus niet elkaars concurrenten waren.

 

 Volgens Leakey is de kans groot ("fifty-fifty") dat het hier gaat om een voorouder van de huidige mens. Deze interpretatie betekent dat het al langer bekende Geslacht Australopithecinae met als bekendste fossiel Australopithecus Afarensis ("Lucy") concurrentie heeft gekregen als mogelijke voorouder van de zogeheten "Homogroep", het Homogeslacht waartoe onder andere de huidige mens behoort (Homo Sapiens Sapiens), maar ook de uitgestorven Neanderthaler. Door sommigen wordt de Kenyanthropus playtops dan ook geplaatst in het Geslacht Homo en spreken zij van de Homo playtops. Anderen plaatsen de Kenyanthropus playtops in het Geslacht: Kenyanthropus binnen de Hominina.
Of de afwijkende kenmerken ten opzichte van de bekende Australopithecus-fossielen inderdaad de creatie van een apart Geslacht rechtvaardigen zal de komende tijd driftig bediscussieerd worden onder paleontologen. Het is moeilijk te zeggen waartoe deze schedel precies hoort. Het kan ook een Australopithecus-soort zijn, een vroege afsplitsing van de groep Australopithecinen. 
Volgens de Nederlandse paleontoloog Fred Spoor en Meave Leakey is de Kenyanthropus zo verschillend van de Australopithecus Afarensis, dat hij volgens hem moet worden ondergebracht in een apart geslacht. Het platte gezicht (hierboven links) lijkt op dat van de veel jongere Homo Rudolfenis die 1,5 miljoen jaar later leefde (ca. 2 miljoen jaar geleden), de schedel rechts op bovenstaande foto. (z. ook Stamboom)

"Als je erkent dat er sprake is van verschillende gezichtsvormen en andere tanden, met een eigen biologische en adaptieve functie, dan is de Kenyanthropus wel degelijk een apart genus. Genera zijn een werktuig om indelingen te maken, om aan te geven dat je een verschuiving krijgt in algemene ecologische aanpassing."

De rechte afstammingslijn van de tot dusver aangenomen stamboom verandert daardoor wel in een struikgewas, want de afstamming van de Homo rudolfensis kan evengoed zijn verlopen via de Kenyanthropus en niet via de lijn Afarensis - Africanus, zoals tot dusver werd aangenomen (z. Stamboom van de Mens). Of de Kenyanthropus werkelijk de voorouder is van de Homo rudolfensis, zoals Leakey veronderstelt en niet de in Oost-Afrika levende rechtop lopende Australopithecinen is niet zeker.

laatst bewerkt: 15-12-09

colofon