739

Gorellini - Gorilla (Gorilla Gorilla)

Mioceen 23.3 - 5.2 miljoen jaar geleden)
Primaten Halfapen Echte Apen Apen van de Oude Wereld (Smalneusapen) Hominoidea (Mensachtigen) Hominidea Homininae Gorillini (Stam) Gorilla (Geslacht)

 
Gorilla's (Gorilla) behoren tot de Stam Gorillini en omvatten één Geslacht (Gorilla) met twee soorten. Traditioneel werden er 3 ondersoorten van de gorilla onderscheiden, maar genetisch onderzoek heeft recentelijk een nieuwe indeling opgeleverd met 2 soorten en in totaal 5 ondersoorten.

Moderne verdeling Bron: Gorilla's - Wikipedia

  • Westelijke gorilla (Gorilla gorilla)
    • Ondersoort Westelijke laaglandgorilla (Gorilla gorilla gorilla)
    • Ondersoort Cross Rivergorilla (Gorilla gorilla diehli)
  • Oostelijke gorilla (Gorilla beringei)
    • Ondersoort Berggorilla (Gorilla beringei beringei)
    • Ondersoort Oostelijke laaglandgorilla (Gorilla beringei graueri)
    • Ondersoort Bwindigorilla (Gorilla beringei ssp.nov.)

Rechts: verspreidingsgebied van de Gorilla
De Westelijke Gorilla (Gorilla gorilla) is de soort met de grootste populatie binnen het genus Gorilla. De populatie wordt geschat op 80.000 tot 100.000 individuen. 

De Westelijke Laaglandgorilla (Gorilla gorilla gorilla) is de grootste ondersoort van de westelijke gorilla en komt voor in het westelijke Congobekken en van het zuiden van Nigeria tot aan de Congo rivier. Ze leven in de warme laagland regenwouden. 

De Cross Rivergorilla bestaat uit een zeer kleine populatie, bestaande uit niet meer dan 300 individuen, en is zeer bedreigd. De westelijke gorilla komt voor in West-Afrika, van zuidelijk Nigeria tot Angola. Het verspreidingsgebied van de Cross Rivergorilla is beperkt tot het grensgebied tussen Nigeria en Kameroen. 

Bronnen: Westelijke gorilla - Wikipedia en Westelijke laaglandgorilla - Wikipedia

Rechts: Westelijke Laaglandgorilla
De Oostelijke Gorilla (Gorilla beringei) is een van de twee soorten gorilla's en de grootste hedendaagse primatensoort. Er zijn drie ondersoorten: de Berggorilla, de Oostelijke Laaglandgorilla en de recentelijk ontdekte Bwindigorilla.

De Oostelijke Gorilla heeft een grote kop, breed lichaam en armen die veel langer zijn dan de benen. De platte neus heeft grote neusgaten. Het gezicht, de handen, voeten en borst zijn kaal en zwart van kleur. Ook de vacht is voornamelijk zwart van kleur. Volwassen mannetjes hebben een zilverkleurig "zadel" op de rug en oudere mannetjes hebben een grijzere vacht. Daarom wordt het dominante oudste mannetje ook wel "zilverrug" genoemd. De laaglandgorilla's hebben een kortere, dichtere en zwarte vacht, de bergorilla's een langere, ruigere en meer blauwige vacht. Mannetjes zijn veel groter dan vrouwtjes.

Bron: Oostelijke gorilla - Wikipedia

Rechts: Berggorilla

Gorilla's begonnen tussen 14 en 7 miljoen jaar geleden aan de ontwikkeling van een aparte soort.

Als je het bovenstaande schema bekijkt zie je dat de Gorilla's verder van de mens verwijderd zijn dan de Chimpansees, maar dichter bij dan de Ponginae (waartoe de Orang Oetans behoren). De Hylobatidae (Gibbons) staan nog verder verwijderd van de mens.

Van alle huidige apen is de Gorilla één van de grootste en de sterkste. Hij kan tot 2 m groot worden. Een gorilla is een traag en vreedzaam dier, dat graag luiert en blaadjes en plantenstengels eet. Zijn leefwereld strekt zich uit van Zuid-Oost Nigeria tot West-Zaïre, en van Oost-Zaïre tot in de buurlanden. Het liefst vertoeft hij op 3000 m hoogte in het regenwoud. Gorilla's leven in equatoriaal Afrika waar ze, in kleine groepjes, langzaam door de wouden trekken. Een gorillagroep bestaat uit 5 tot 10 dieren waaronder één groot mannetje, een aantal vrouwtjes en hun jongen van verschillende leeftijd. Elke vier jaar baart een vrouwtje één jong.
Tezamen met de chimpansee, de orang-oetang en de gibbon, behoort de gorilla tot de categorie van de mensapen. Hij is dus een hoogontwikkelde aap, die met zijn uiterlijk, grootte en intelligentie het dichtst van de dieren bij de mens aanleunt. 

Er worden op grond van morfologie drie ondersoorten herkent van de gorilla (Gorilla gorilla), namelijk: de westelijke laagland gorilla (Gorilla gorilla gorilla), de oostelijke laagland gorilla (Gorilla gorilla graueri) en de berg gorilla (Gorilla gorilla beringei). Genetisch onderzoek heeft onderzoekers er echter toe gebracht twee verschillende soorten gorilla's te herkennen ieder met twee ondersoorten: de westelijke gorilla's (Gorilla gorilla gorilla en Gorilla gorilla diehli) en de oostelijke gorilla's (Gorilla beringei beringei en Gorilla beringei graueri). 
We kunnen algemeen stellen dat de onderarmen van mensapen naar verhouding lang zijn, de achterste ledenmaten eerder kort en de duim gereduceerd. Het geraamte is berekend op een half opgerichte houding. Om een betere ondersteuning van elke lichaamsbeweging boven de benen te bieden, is het bekken en de borstkas breder, en de wervelkolom kort. Hierdoor is de rug weinig soepel. 
Gorilla's zijn viervoeters, die leunen op de buitenkant van hun voetzolen en op de kneukels van hun handen. Wanneer een gorilla op z'n borst klopt, dan is dat om aandacht van de groep te trekken, om die bij elkaar te brengen. Het is geen gebaar van agressie, wat vroeger wel werd aangenomen.
Ook interessant om te weten is dat een mannetjesgorilla van meer dan 10 jaar oud, een zilvergrijze vacht op de rug heeft.

Rechts: Gorilla
Gemaakt: 15-12-04; Laatst bijgewerkt: 05-01-07

colofon