3657

Urartu / Armenia  (ca. 832 - 763 v. Chr.)

Urartu (ca. 1300 v. Chr. - 832 n. Chr.)

Het koninkrijk Urartu werd verenigd/gesticht omstreeks 832 v. C. door koning Sardur (Sarduri, Seduri), de zoon van Lutipri. inbegrepen de grondgebieden van de Nairi. De oude stad Tushpa (het huidige Van) of ook Tušpa, Tospa, Shamiramashen of Yervandashen genoemd, aan het Nairi Mer (nu Van Meer) maakte hij tot hoofdstad van zijn rijk Urartu (in het Akkadisch Uraštu, maar de oorspronkelijke bewoners noemden zichzelf Biainele of Bianili.  Met het toenemen van hun politieke macht wisten de koningen van Urartu, toen Assyrië werd geregeerd door een aantal zwakke vorsten, hun macht uit  te breiden naar het zuiden. De Eufraat werd de westgrens. In 762 v. Chr. werd de stad Erebuni (nu Jerewan (Erevan), (nu de hoofdstad van Armenië) gesticht. Sardur regeerde tot c. 825)
Tushpa was het centrum van het Urartische Rijk omstreeks 900 v. Chr. Nog vele inscripties uit die periode zijn teruggevonden, ondermeer op de Sardur Toren, te Meherkapi ten noorden van Van op de Akköprü berg.

Links: de burcht van Tushpa (Van)
Inscriptie in de muur van het oude fort, door de lokale bevolking Madırburç genoemd:

"Sardur, zoon van Lutipri; groot koning, machtige koning, koning van de wereld, koning van het land van de Nairi, onvergelijkbare koning, hoeder van zijn volk, koning die de oorlog niet vreesde. Lutipri's zoon Sardur, koning der koningen, koning die tributen in ontvangst neemt van alle koningen, Sardur, zoon van Lutipri, spreekt aldus: Ik bracht deze stenen van de stad Alniunu en bouwde deze muur." 

De met sneeuw bedekte berg Ararat is een slapende vulkaan en is met 5165 meter hoogte de hoogste berg van Turkije.

Ishpuinis (Ispuini, Išpuine) (c. 825 - c. 810) annexeerde de aangrenzende stadstaat Musasir (Mushashir) bij het huidige Gevas en stelde daar zijn zoon Sardur aan als onderkoning. Ispuini werd echter ook zelf aangevallen door de Assyrische koning Shamshi Adad V (823-810)

Het rijk groeide verder onder diens zoon Menuas (Minua, Menua) (c. 810 - c. 785). Argishte (Argište, Argishish) I (c. 785 - 763) voegde meer gebieden toe langs de rivier de Araxes en het Erivan-meer. Een veldtocht van Shalmaneser lV (781-772) wist hij af te slaan door hem een flinke nederlaag te laten incasseren.

In vredestijd ontpopten de krijgshaftige Urartiërs zich als bedreven landbouwers. Hun koning was tegelijk hun hogepriester. Siwini (Shivini, Shiwini) was hun zongodin (deze komt evereen met de godin Simigi of Shimigi bij de Hoerrieten, Istanu bij de Hittieten), Teisiba (Teisheba) de god van de hemel (deze god komt overeen met de Storm-god Teshub bij de Hittieten en Hoerrieten) en Haldi (Khaldi) de hoofdgodheid. Van de aan deze goden gewijde tempels werden resten teruggevonden te Altintepe, Toprakkale, Patnos en Cavustepe. 

De koningen waren tegelijk ook priesters of afgezanten van de god Khaldi. Sommige tempels van Khaldi vormden een onderdeel van het paleis van de koning.

De landbouwers van Urartu fokten vee en teelden een grote variëteit van gewassen. Enorme ingenieuze systemen leverden water voor de bevloeiing van de velden. Weven van linnen en laken waren een belangrijke vorm van nijverheid.

Urartu (763 - 585 v. Chr.)

laatst bijgewerkt: 14-05-06

colofon