2404

Egypte (1879 - 1793 v. Chr.)
Senusret lll - Amenhemhet lll

Egypte (1963 - 1879 v. Chr.)

Senoeseret (Grieks: Sesostris) lll (Khakaure) (ca. 1879 - 1840),was de  5e koning van de 12e dynastie.

Senusret lll was wel de grootste veroveraar geweest. Er werden verschillende expedities naar het zuiden ondernomen, waarbij de grens verder dan de tweede cataract werd gelegd (waarschijnlijk tot Kerma).Hij onderwierp Nubië en verschoof de grens nog verder naar het zuiden. Nieuwe forten werden er gebouwd en de reeds bestaande werden uitgebreid. In latere tijden werd hij daar als een godheid vereerd en de tempel van Thoetmozes lll te Semma is gewijd aan hem en aan Dedwen, een plaatselijke god. 

Het voornaamste doel van deze militaire activiteiten kan zijn geweest een dam op te werpen tegen de toenemende invloed van de vorsten van Kerma, meer in het zuiden. Tijdens zijn bewind was er ook een campagne naar Kanaän. Het zal wel niet in de bedoeling hebben gelegen om dat gebied te veroveren, maar we staan nu wel aan het begin van een tijdperk van een aanzienlijke Egyptische invloed in die streken. De gebieden waren toen nog half-nomadisch; vaste vestigingen ontstonden pas aan het eind van de 12e dynastie.

Senusret lll opereerde met een vrij aanzienlijk staand leger, waarvan wij pas sinds kort begrijpen hoe het was georganiseerd. Senusret lll bracht in het bestuur van Egypte belangrijke wijzigingen aan, die schenen neer te komen op een algehele uitschakeling van de macht van de provinciale gouverneurs.

Met de landen in Vóór-Azië en de eilanden in het oosten van de Middellandse zee werd een levendige handel gedreven. De strenge hand waarmee hij het rijk regeerde maakte ook veel vijanden. Aanslagen op zijn leven bleven dan ook niet uit en zijn portretten toonden dan ook hard en bittere trekken. 

Het meest zichtbare dat Sesostris lll heeft nagelaten is zijn sculptuur. Hij brak met de conventies door zich te laten afbeelden met een oud, zorgelijk gelaat, misschien bedoeld als symbool van de lasten van het koningsschap, zoals die ook in de letterkunde van die tijd naar voren kwamen. Dezelfde stijl werd gebruikt voor de beelden van zijn opvolger. De piramide van Senoeseret III te Dasjoer en een grafsteen in Abydos zijn duidelijk een bewijs van zijn macht in het zuiden en het noorden van het rijk.

Herodotus verhaalt in zijn werk Historiën, II, 103-105 dat een Egyptische farao Sesostris het land Colchis aan ze Zwarte Zee veroverde werd. Waarschijnlijk was dit Senusret (Sesostris) I 1956-1911 v. Chr.) of Senusret (Sesostris) III en dat het volk van Colchis nazaten waren van de Egyptenaren die in die tijd daar verbleven, maar de moderne geschiedenis heeft geen kennis van dergelijke expeditie die ooit door een Egyptische Farao ondernomen zou zijn, alhoewel aangetoond werd dat er ooit zwarte gemeenschappen hebben bestaan in deze streek.

Amenhemhet lll (1840 - 1793), de 6e heerser van de 12e dynastie. Zijn naam betekent: "Amon is de belangrijkste", zijn tweede naam betekent: "Ra behoort toe aan Maät".

Zijn langdurige regering verliep naar het zich laat aanzien vredig. In totaal was hij ongeveer 46 jaar aan de macht. Economisch en sociaal was dit een bloeiperiode voor Egypte, geen tijd van grote politieke spanningen.

Amenemhat III was de enige zoon van Senoeseret III, de naam van de moeder is niet bekend (Sobeksjedeti Neferoe?). De koning had twee koninginnen die bij hem zijn begraven. Koningin Neferoesobek was waarschijnlijk zijn dochter. De koning had geen mannelijke opvolgers dus nam hij een regent aan die zich later Amenemhat IV zou noemen.

De farao zorgde voor een goed bestuur, zowel in als buiten Egypte, net zoals zijn vader. De uiterste grens met Nubië werd nu verlegd tot aan het plaatsje Semma en verschillende forten versterkt. Er waren ook activiteiten om koper te ontginnen in de Sinaï, maar ook in Nubië.

De interne politiek van het land was rustig. Hij zorgde voor dat de macht bij het centrale overheid kwam of bleef. De resultaat van zijn beleid was dat de rechten van de opperste klassen werden beperkt, ook in speciale officiële functies. Er werden heel wat schrijnen en tempels gebouwd onder zijn regering, waaronder een grote tempel voor Sobek en de tempel voor Ptah in Memphis. De bouwactiviteiten waren zo enorm, dat zelfs Aziaten werden aangetrokken om mee te helpen bouwen. Dit aantrekken van buitenlanders werd de dynastie noodlottig, want die stichtten een nieuwe dynastie.

Het einde van zijn dynastie werd verhaast door magere oogsten vanwege het uitblijven van de Nijlbevloeiïngen. Dit had een onmiddellijke impact op de economie van het land. Dit feit was ook een reden waarom het minder goed ging met de eens zo stabiele periode.

In de Fajoem genoot Amenhemhet later goddelijke eer; hier had hij één van zijn twee piramiden laten bouwen, als ook een aantal andere monumenten. Ook is het mogelijk dat hij daar met de landaanwinning begon. Zijn voorgangers hadden echter ook al belangstelling voor dat gebied aan de dag gelegd, dus oogstte Amenhemhet wel de vruchten van de langdurige werkzaamheden van zijn voorgangers.

De Engelse Egyptoloog David Rohl heeft een interessante theorie dat Jozef uit het Oude testament onder deze farao en niet onder   Senoeseret lll (1872 - 1853), zoals verondersteld wordt, hebben geleefd. Als de exodus echter - zoals hij beweert - heeft plaatsgevonden tijdens het bewind van Neferhotep l (1705 - 1694), dan zou de vestiging van Jakob en zijn familie in Egypte moeten hebben plaatsgevonden (uitgaande van een verblijf van 430 jaar (Exodus 12:40) ten tijde van farao Nebhepetre Mentoehoteb ll (2055-2004), maar daarover is niets bekend zo zover ik weet en is dit volstrekt speculatie. zie: Farao's en de Bijbel

Egypte (1793 - 1700 v. Chr.)

laatst bijgewerkt 11-08-08

colofon