 z. ook: Hiëroglyfenschrift
Het Egyptisch behoort tot een groep van talen in Afrika en het Nabije Oosten, die voldoende overeenkomsten in grammatica en woordenschat vertonen om een gemeenschappelijke taalkundige voorouder waarschijnlijk te maken. Men spreekt in dit verband van de Afro-Aziatische of Hamito-Semitische taalgroep. Deze groep bestond uit zes takken, waarvan het Oud-Egyptsich er een was. De andere talen van deze groep zijn het Semitisch, de Berbertalen, het Tsjadisch, het Koesjitisch en het Osmotisch. Enkel het Egyptisch en het Semitisch hebben een uitgebreide schriftelijke traditie (z.: Hiëroglyfenschrift).
In zijn tijd was het Egyptisch uiteraard een levende taal, die dan ook in de loop der eeuwen voortdurende evolueerde. Volgens het huidige onderzoek kunnen we vijf stadia in de evolutie van de taal onderscheiden:
- het Oud-Egyptisch (ca. 2700 - ca. 2200 v. Chr.)
Dit is de taal die we kennen uit de inscripties van het Oude Rijk, de periode van de Egyptsiche geschiedenis waaruit de eerste doorlopende teksten stammen (2575 - 2134) v. Chr.
- het Middel-Egyptisch (ca. 2220 - ca. 1800 v. Chr.)
Dit is de taal, zoals hij gebruikt werd in de Eerste Tussenperiode (2152-2134 v. Chr.) en het Middenrijk (2134 - 1783 v. Chr.). Het Middel-Egyptsich wordt algemeen beschouwd als de klassieke fase van de taal, die in literaire, religieuze en monumentale inscripties in gebruik blijft tot in de Grieks-Romeinse tijd.
- het Nieuw-Egyptisch (ca. 1580 - ca. 700 v. Chr.)
Tijdens het Nieuwe Rijk (1550 - 1070) evolueerde degesproken taal verder, terwijl het Middel-Egyptisch als geschreven taal in gebruik bleef. Vanaf Armarna-periode (Achnaton) (ca. 1353 - 1333 v. Chr.) wordt echter gebroken met deze traditie en zullen de teksten geschreven worden in het Nieuw-Egyptisch. Een uitzondering hierop zijn de religieuze teksten, die in het klassieke Middel-Egyptisch werden geschreven.
- het Demotisch (ca. 700 v. Chr. - ca. 500 n. Chr.)
Deze taal is een voortzetting van het Nieuw-Egyptisch, aangetoond vanaf het begin van het Late Tijdperk tot diep in de Romeinse periode. In deze versie van de taal is er al een tendens om de woorden alfabetisch te schrijven, nl. door gebruik te maken van tekens die de waarde hebben van één medeklinker.
- het Koptisch (ca. 200 - ca. 1000 n. Chr.)
Dit is de laatste fase van de Egyptische taal, die vanaf de derde eeuw n. Chr. in gebruik komt. het Koptische schrift bestaat uit de 24 letters van het Griekse alfabet en wordt aangevuld met 6 tekens uit het Demotisch om Egyptische klanken aan te duiden die in het Grieks niet voorkomen. In dit schrift worden ook de klinkers neergeschreven. Het Koptisch wordt na de 10e eeuw verdrongen door het Arabisch.
laatst bijgewerkt: 02-01-03
colofon
|
