2408

Egypte (1600 - 1493 v. Chr.)
Nieuwe Rijk (18e dynastie) - Kamose - Ahmose l - Amenhoteb l

Ahmose (Ahmozes) l (1540-1515)

Ahmose l ( = De maan is geboren") van Thebe (boven-Egypte), de broer van Kamose, slaagde er in een tijdsbestek van 25 jaar in de Aziatische vorsten (Hyksos) uit de oostelijke delta te verdrijven en de eenheid van het rijk te herstellen. 

Rechts: borstbeeld van Ahmose l

Met de verovering van Avaris (1531 v. Chr.) begon voor Egypte een expansiepolitiek zoals nooit eerder was vertoond. Handel en verkeer begonnen in belangrijkheid toe te nemen en afgezanten uit Kreta en Cyprus, Babylonië en Assyrië kwamen naar Egypte. Het land werd opnieuw rijk en kon zich weer grote bouwwerken en een getraind leger veroorloven. 

Na zijn overwinning stootte Ahmose door naar Kanaän, waar de Aziatische vorsten mogelijk bondgenoten hadden of enigerlei vorm van bestuur uitoefenden. Hij maakte een einde aan de macht van de Herderkoningen door hun basis te verwoesten, de stad Sharoehen die na een belegering van drie jaar valt.  In Nubië vocht hij ver zuidwaarts, tot het eiland Sai bij de derde cataract. 

Links: Stele die Ahmose heeft opgericht (Egyptisch Museum)

Ahmose de bevrijder hield Thebe als hoofdstad aan en stelde de lokale Amon-Re cultus boven die van de goden van midden- en beneden Egypte. Ahmose reorganiseerde de tempellanderijen en nam de controle over de graanmarkt op zich. Hierdoor bezorgde hij Egypte een plaats in de internationale handelsverkeer. Overal in het land liet Ahmose nieuwe monumenten oprichten, heiligdommen werden gerestaureerd en ondertussen werden religieuze gebouwen en grafmonumenten opgericht. Naast de oude citadel van Avaris liet Ahmose een nieuw paleis bouwen. De 18e dynastie, gesticht door Ahmose markeerde het begin van het Nieuwe Rijk (1550 - 1070).

Onder invloed van Ahmose, die Amon aanbad., werd Amon rijksgod. Amon werd verbonden met Ra en werd bekend als Amon-Ra. Zijn belangrijkste tempelcomlex is dat van Karnak waaraan alle opvolgende farao's van het nieuwe rijk, gebouwd hebben om hun regering te legitimeren. Hier werd Amon-Ra tesamen met het maankind Chons en de godin Moet aanbeden.

Volgens sommige berichten had hij ook nog te maken met een opstand in Egypte. Uit zijn regeringsperiode stammen enkele inscripties uit verschillende delen van het land. Een ervan legt getuigenis af van de familieliefde voor zijn grootmoeder in Abydos; in het algemeen ligt er in deze tijd een opvallend accent op de vrouwen binnen de koninklijke familie.

Ceremoniële bijl met een voorstelling van Ahmose die een Hyksos-strijder doodt.

Ahmose liet bij zijn dood een verenigd land na met een sterk verbeterde economie. Het land strekte zich uit van de tweede cataract in het zuiden tot ergens in Kanaän en het was in die tijd de voornaamste mogendheid in het Nabije Oosten. Kanalen en dijken werden weer goed onderhouden, grote moerasgebieden werden ontgonnen. Egypte werd opnieuw rijk en welvarend. De nieuwe bloeiperiode wordt aangeduid met het Nieuwe Rijk, die zo'n 500 jaar zou duren (tot 1085 of 1070 v. Chr.)

In de ruïnes van Ahmoses' paleis in Avaris zijn opvallend veel Minoïsche fresco's teruggevonden, o.a. met stierendansers en Minoïsche goden en van een stier in een labyrint. Deze fresco's zouden kunnen dateren uit de tijd van de Aziatische vorsten, die toen nauwe contacten onderhielden met de Kretenzers ( Egypte (1700 - 1600 v. Chr.).
Prof. Marinatos, die vooral bekend is geworden door zijn opgravingen op Thera heeft de theorie bedacht dat het goud in de zogenaamde schachtgraven in Mycene is gevonden, wel eens een beloning geweest zou kunnen zijn voor de hulp bij het verdrijven van de Aziatische vorsten. De graven en de rijke grafgiften grafgiften vertonen namelijk Egyptische invloeden.

Mogelijk was Ahmose gehuwd met een Minoïsche prinses: Ahmozes-Nefertari. Met de gebieden aan de oostelijke Middellandse Zee, zoals Syrië en vooral met Kreta, werd een levendige handel gedreven. Beiden hebben zich enorm ingezet voor het welzijn van hun onderdanen. Ahmose gaf ook weer opdracht tot de bouw van grootse projecten: in Karnak en Luxor verrezen nieuwe tempels, in Thebe werden regeringsgebouwen gebouwd. Het door hem geërfde rijk strekte zich uit van Nubië in het zuiden tot de Eufraat in het noorden van Syrië. Amenhotep zelf breidde zijn rijk nog verder uit naar het zuiden.

Er is een theorie dat Ahmose en Mozes één en dezelfde persoon geweest zou kunnen zijn. 

Amenhotep (Aa-kheperu-re) l (1526-1506)

Ahmoses' zoon Amenhotep, de tweede koning van de 18e dynastie,  breidde de Egyptische invloed mogelijk nog verder uit naar het zuiden. In de tijd van de late 18e dynastie tot en met de 20e dynastie werden Amenhoteb en zijn moeder Ahmozes-Nefertari vereerd door de bewoners van Deir el Medina. Dat was misschien omdat hij een complex regeringsgebouwen had gesticht op het terrein waar die mensen leefden, een soort departement dat zorgde voor de bouw van de koningsgraven. Maar de eerste begrafenis in het Dal der Koningen en de stichting van het dorp zelf behoorden tot de volgende regering.

Rechts: Ruïnes van de stad Deir el Medina

Egypte - 18e dynastie - Thutmose l (1493 - 1481 v. Chr.)

laatst bijgewerkt: 27-02-07

colofon