2866
|
2866 |
|
|
 Marcus-Aurelius (161 - 167) en Marcus-Aurelius (167 - 180)
Keizer In de film The Gladiator vermoordde Commodus zijn vader, omdat zijn vader (Marcus Aurelius) niet hém, maar zijn generaal Maximus als zijn opvolger had aangewezen. Marcus Aurelius wilde een eind maken aan het keizerschap en de macht teruggeven aan de Senaat. Dit schijnt echter niet waar te zijn, daar het niet zeker is dat Commodus in 180 in de legioenlegerplaats Vindobona bij Wenen was.
|
 |
 |
Commodus (* 161) zou de eerste zijn van een hele reeks tirannen. Commodus was een wrede gladiator en een waardeloze wellusteling, die zijn volk verbaasde door zelf op te treden als wagenmenner en als gladiator, roem oogstte in ongelijke gevechten met zwakke of slecht bewapende tegenstanders. Volgens geschiedschrijver  Cassius was Commodus "een grotere vloek voor de Romeinen dan iedere denkbare pestilentie of misdaad". IJdel en over het paard getild gelastte hij dat Rome voortaan Commodiana genoemd moest worden en geloofde dat hij een reïncarnatie van de god Hercules was. Hij gaf zich over aan vormen van vermaak die niet verder reikten dan terechtstellingen, wagenrennen en het bevechten van leeuwen. Zijn echtgenote Bruttia Crispina (164 - 193) stond bekend om haar ijdele en driftige karakter. Tijdnes het tumultueuze bewind van haar echtgenoot werd ze op den duur zo onhandelbaar dat ze werd verbannen naar het eiland Capri. |
|
Zijn regering betekende een keerpunt in de Romeinse geschiedenis. Binnenlands leidde zijn onpopulaire bewind tot verschillende moordaanslagen, elk ervan gevolgd door wrede represailles. De 19-jarige keizer voelde niets voor inspannende veldtochten tegen de vijanden van zijn rijk, maar verlangde slechts naar Rome om daar te baden in weelde en genot. Vanaf zijn aanstelling begon het Romeinse Rijk steeds meer tekenen van verval te tonen. Economische achteruitgang, slecht bestuur, binnenlandse onrust en burgeroorlogen en toenemende dreiging aan de grenzen zouden uiteindelijk leiden tot de ondergang van het Romeinse rijk. Als gevolg van het uitbreken van ernstige ziekten, nam de bevolking af. Daardoor waren er op den duur in de grensprovincies niet genoeg mensen meer om de akkers te bewerken en brachten de landerijen minder op. Dat betekende weer: minder inkomsten voor de staat. En dat terwijl de staat steeds meer kosten moest maken om het ambtenarenapparaat in stand te houden, het kunnen onderhouden van het huurleger van 600.000 soldaten ter verdediging van de 16.000 km lange grens, het kunnen onderhouden van de verpauperde massa's in de steden met brood en spelen, het kunnen onderhouden van de keizerlijke hofhouding en de Keizerlijke Garde, het betalen van schattingen aan roofzuchtige stammen. Om die uitgaven te kunnen betalen werden de belastingen steeds weer verhoogd. Daardoor verpauperde de bevolking en waren veel vrije boeren gedwongen hun boerderij en grond te verkopen aan de grootgrondbezitters. Sommige boeren werden pachter, anderen namen de vlucht en sloten zij zich aan bij roversbenden. In de steden leefden de meeste Romeinen in bittere armoede. Ze zaten zonder werk. Het meeste werk werd immers gedaan door slaven. De mensen die wél werk hadden, verdienden nauwelijks genoeg om van te leven. Met brood en spelen moest de verpauperde massa rustig worden gehouden. De rijken die in het land de baas waren, vreesden maar al te zeer dat zij in opstand zouden komen. |
Commodus sloot onmiddellijk vrede met de noordelijke nomadenvolkeren (Marcomannen en Sarmaten) en gaf de gebieden in het noorden waarvoor zijn vader ( Marcus Aurelius) zijn leven lang gestreden had, binnen enkele weken aan zijn vijanden prijs en werd de grens teruggetrokken tot aan de Donau. Weldra moest Commodus de Germaanse vorsten geld en geschenken geven om te voorkomen dat zij de vrede verstoorden. Dat zij dit niet deden was vooral te danken aan de bekwame en plichtsgetrouwe Romeinse officieren, die hen goed in bedwang hielden en al hun pogingen de grens te overschrijden wisten te verijdelen. In de film The Fall of the Roman Empire werden de barbaren uit het noorden verslagen door Livius. De laatste Germanen die de strijd hadden overleefd, waaronder hun leider Balomar, werden naar Rome getransporteerd. Livius pleitte er in de Senaat voor de noordelijke barbaren als Romeinse onderdanen te behandelen, omdat het verder voortzetten van de strijd tegen de Germanen zinloos was gebleken. De Senaat sprak zich uit voor dit voorstel. Commodus legde zich daar bij neer, al liet hij de Germaanse krijgsgevangen later toch terechtstellen. In de film The Fall of the Roman Empire wordt verteld dat de oostelijke provincies (Syrië, Asia Minor en Armenië) en Egypte tegen Commodus in opstand kwamen. De Romeinse legeraanvoerder Toen de wispelturige keizer ook zijn naaste hovelingen uit de weg wilde ruimen, werd hij in de nacht van 31 december op 1 januari 192 op 31 jarige leeftijd na 12 jaar wanbestuur vergiftigd door zijn maîtresse en voor alle zekerheid gewurgd door een ingehuurde krachtpatser van de keizerlijke garde. Het drietal was terecht bevreesd voor het eigen leven en had als laatste redmiddel de despoot vergiftigd vlees toegediend. Commodus was een zware drinker en braakte de fatale spijs grotendeels uit en liet zich vervolgens in zijn bad zakken. Daar verraste hem een krachtige atleet, gestuurd door zijn minnares, en wurgde hem. Het lijk werd het paleis uitgesmokkeld door een paar betrouwbare slaven. |
|
In de film The Gladiator sneuvelde Commodus in het Colosseum in een tweestrijd met de gladiator Maximus; in de film The fall of the Roman empire stierf Commodus in een gevecht met zijn rivaal Livius. rechts: generaal en gladiator Maximus in de film Gladiator laatst gewijzigd: 28-08-02 |
 |
Livius, door 