Successen voor Maurits
1590 - De inname van Breda. Als tweede front om de druk op de noordelijke provincies te verlichten werd besloten Breda aan te vallen. Turfschippers hadden bij de Staten een plan ingediend om met een turfschip troepen in de stad te smokkelen, Maurits mocht het uitvoeren. Het Spaanse garnizoen in Breda bestond uit Italianen, die voor precies 70 republikeinse manschappen op de vlucht sloegen. Maurits toonde zich direct een uitstekend zakenman en liet de plundering van de stad met 100.000 gulden afkopen. (z. Turfschip van Breda)
De inname van Breda was van bijzonder belang. Breda was de eerste grote stad die de Nederlandse opstandelingen na de dood van Willem van Oranje (1584) en de daaropvolgende verliezen wisten te veroveren op de Spanjaarden. Dit sterkte het zelfvertrouwen enorm en vergrootte de bereidheid van de Staten-Generaal de oorlog te financieren. Maurits had zich definitief bewezen als krijgsman. In het decennium dat volgde, zou hij nog vele steden voor de Staten innemen. Omgekeerd leed de koningstrouwe partij een gevoelig gezichtsverlies. Drie bevelhebbers van het Bredase garnizoen werden dan ook in Brussel onthoofd.
Tweemaal zouden de Spanjaarden proberen een soortgelijke krijgslist uit te halen. In de zomer van 1590 verborg een compagnie zich in een hooiwagen die het staatse Lochem zou binnenrijden. In 1595 verstopten Spaanse troepen zich in enkele wijnschepen met de bedoeling Schenkenschans te heroveren. Beide malen werd de opzet bijtijds doorzien.
Een tweede front door een aanval op Antwerpen werd door Holland verworpen. Stel je voor dat de aanval lukte en Antwerpen weer vrij werd. Dat zou het einde betekenen van de welvaart in Holland!
In 1592 belegerde en veroverde Maurits Coevorden tegen de wil van de Staten-Generaal. Die zag hem liever voor Geertruidenberg (het pistool op de borst van de Republiek) maar Maurits weigerde resoluut en hielp eerst neef Willem Lodewijk in het noorden. In 1593 nam hij dan alsnog Geertruidenberg in. In1597 bracht Maurits de Spanjaarden een verpletterende nederlaag toe bij Turnhout. Hij vergat daar munt uit te slaan en de Spaanse troepenmacht te vernietigen.
In 1598 stierf Filips ll. Zijn zoon Filips lll werd koning koning van Spanje. Zijn zuster Isabella en haar man Albrecht kregen de Nederlandse bezittingen. Maar het tij was met de Nederlandse opstandelingen. Na de veroveringen van Mauits erkenden de buurlanden Engeland en Frankrijk de soevereiniteit van de jonge republiek.
|
Lage Landen (1581-1588)
Maurits, de 17-jarige zoon van 
