Sinds 1581 was Breda bezet door troepen van Filips II. De schipper Adriaen van Bergen uit Leur benaderde stadhouder Maurits in februari 1590 met een voorstel om de stad in te nemen. Van Bergen leverde regelmatig turf aan het kasteel van Breda, waar de bezettingsmacht gelegerd was. Zijn schip werd niet meer onderzocht. Hij zou daarom makkelijk een compagnie soldaten kunnen binnensmokkelen. Maurits ging op het voorstel in en regelde de uitvoering ervan met Johan van Oldenbarnevelt, raadspensionaris van Holland, die in deze tijd de politiek van de Nederlandse opstandelingen beheerste. 

Maurits wilde zijn neef Filips (1566-1595) als bevelhebber, maar Oldenbarnevelt gaf de voorkeur aan Charles de Héraugière.

In de avond van zondag 25 februari stond Héraugière met zeventig manschappen klaar bij het Zevenbergse veer. De schipper versliep zich en kwam pas opdagen toen de mannen al terugkeerden. De volgende avond probeerden zij het opnieuw. De schipper durfde de onderneming niet meer aan en liet andermaal verstek gaan, maar twee neven van hem namen de taak over. Vanwege het barre weer en een fikse tegenwind kwam het schip nauwelijks vooruit. Twee dagen lang zaten de soldaten te verkleumen in het ruim. 

Omstreeks middernacht verlieten de mannen het ruim. De bezetters van het kasteel waren veel talrijker - het Bredase garnizoen telde zo'n 350 man - maar werden overrompeld door de aanval. Sommigen vluchtten, anderen werden gevangengenomen. Op zondagmiddag 4 maart trok Maurits de stad in, samen met Filips van Hohenlohe-Langenburg (1550-1606), luitenant-generaal van Holland. Hierop gaven de verdedigers zich over. Een poging tot herovering mislukte doordat Oldenbarnevelt de stad snel vanuit Rotterdam liet bevoorraden.

colofon