3912 Handelaren langs de Zijderoute
Zodra de mens in staat was om meer goederen te produceren (en dat ook deed) dan voor eigen gebruik nodig was, begon men handel te drijven. Zolang dat dicht bij huis gebeurde, kon de producent die handel zelf nog wel verzorgen. Een boer b.v. die z'n graan wilde verkopen, kon zonder problemen zelf af en toe naar de markt gaan in z'n eigen of nabij gelegen dorp, om z'n graan te verhandelen. Maar zodra de afstanden te groot werden, waardoor hij te lang van z'n bedrijf weg zou moeten zijn, kwam er behoefte aan beroepshandelaren.

Korte- en middenafstandshandel: Goederen voor dagelijks gebruik, zoals voedsel, stoffen, potten en metalen voorwerpen, werden over het algemeen niet over grote afstanden verhandeld.
Lange afstandshandel: Bij lange afstandshandel ging het over het algemeen om kostbare goederen in niet al te grote hoeveelheden. Er waren natuurlijk uitzonderingen zoals b.v. de enorme hoeveelheden graan die de stad Rome uit Egypte liet halen.

Vrijwel geen enkele handelaar heeft ooit z'n goederen zelf langs de hele zijderoute vervoerd.
De meeste goederen werden in een aantal etappes langs de route vervoerd en onderweg een aantal keren doorverkocht. Dit had tot gevolg dat de goederen steeds kostbaarder werden, want iedere handelaar moest er natuurlijk wel iets aan verdienen. Chinese handelaren die met hun goederen vanuit het hele Chinese rijk naar Chang'an (thans: Xi'an), het vertrekpunt voor de grote karavanen naar het westen, trokken hadden daar drie mogelijkheden:
1. Ze konden hun goederen aan een andere handelaar verkopen.
2. Ze konden zich zelf aansluiten bij een karavaan die naar het westen trok.
3. Ze konden een tussenpersoon zoeken, die voor hen de goederen wilde vervoeren.

Weinig handelaren legden het hele traject van de zijderoute af. De meeste Chinezen kwamen niet verder dan tot Kashgar of Yarkand, terwijl de Europeanen zelden verder dan Merv kwamen. Vanaf het begin van de 3de eeuw n.Chr. tot het midden van de 8ste eeuw n.Chr. waren de belangrijkste transporteurs tussen oost en west de Sogdianen, daarna namen de Arabieren en in mindere mate de Oejgoeren deze taak over.
Handelaren op lange trajecten waren echte specialisten. Zij moesten b.v. precies weten:

* welke goederen waar voor een betaalbare prijs te koop waren en waar ze met winst verkocht konen worden.
* Wat de verschillende muntsoorten waard waren of dat ter plaatse alleen ruilhandel mogelijk was.
* Waar betrouwbare en deskundige gidsen te vinden waren.
* etc.

Links: Verschillende munten langs de zijderoute

Sogdianen
Weinig Europeanen hebben ooit gehoord van de Sogdianen, een volk dat een heel belangrijke rol heeft gespeeld in het bestaan van de zijderoute. Vanaf het begin van de 3de eeuw n.Chr. tot het midden van de 8ste eeuw waren zij de belangrijkste handelaars en transporteurs tussen oost en west en vooral op de moeilijke trajecten over het Pamir gebergte en langs de Taklamakanwoestijn. Vaak traden zij op als handelsagenten voor anderen, maar daarnaast handelden ze ook voor zichzelf. Hun handelsactiviteiten liepen naar het oosten tot in Luoyang (China), in het noorden tot in Mongolië en in het zuiden tot in wat nu Pakistan heet. Zij waren ook graag gezien als administrateurs en boekhouders.
In grote handelscentra zoals Chang'an en Dunhuang hadden zij eigen wijken. De Sogdianen brachten vele geloven naar China, waarvan de belangrijksten het zoroastrisme (4de eeuw n.Chr.), manichaeïsme (6de eeuw n.Chr.) en het nestorianisme (7de eeuw n.Chr.) waren. Ook hun schrift vinden we op vele plaatsen terug, zoals b.v. in wandschilderingen van de grotten van Bezeklik en Mogao. Hun schrift ontleenden de Sogdianen aan het Aramees (afkomstig uit: Syrië, Irak en Iran). Later namen de Oejgoeren dit schrift op hun beurt weer over van de Sogdianen. Het Sogdiaans was langs de hele handelsroute als 'lingua franca' in gebruik.
Rechts: Beeldje van Sogdiaans koopman

Gemaakt: 01-08-05

colofon