80

Kwartair (2,6 miljoen jaar geleden - heden)

Tertiair (65 - 2,4 miljoen jaar geleden

Klik hier voor het frame van de pagina

Het tweede tijdvak van het Kenozoïcum (Kaenozoïcum) (leven van het tegenwoordige leven) wordt aangeduid met Kwartair (2,5 miljoen geleden tot heden). 
De Kwartaire periode volgde na het Tertiair en bestaat uit de tijdvakken Pleistoceen en Holoceen (recente tijd). 

Het Pleistoceen nam zijn aanvang 2,4 miljoen jaar geleden, volgens sommige geologen 1,8 - 1,6 miljoen jaar geleden. Het einde van het Pleistoceen wordt meestal gesteld op 9600 v. Chr..

Het Pleistoceen omvat de glaciaaltijdperken in Europa en beslaat het grootste deel van het Kwartair. 

Het Kwartair wordt onderverdeeld in drie tijdvakken: het Onder-, het Midden en en het Boven Pleistoceen. 

1 Onder-
Pleistoceen

1.750.000 jaar

2 Midden-
Pleistoceen

720.000 jaar

3 Boven-
Pleistoceen

120.000 jaar

4 Holoceen

10.000 jaar

Al 50 miljoen jaar lang werd het op aarde kouder, en de ijstijden vormen hiervan het hoogtepunt. Tijdens het Pleistoceen zijn er 20 cycli geweest waarin de ijskappen op de polen de wereld overspoelden. In het begin waren de ijstijden niet zo lang en hevig, maar gaandeweg kwamen er ijstijden van honderdduizend jaar of meer lang. Het koste de zoogdieren veel moeite om zich hier aan aan te passen, maar het had niet veel uitstervingen tot gevolg. De ijskappen kwamen in Europa, noord Azië en Noord-Amerika, de rest van de wereld was ook flink frisjes vergeleken met vroeger, maar de dieren van nu zouden er geen moeite mee hebben. Rond de evenaar waren nog altijd regenwouden, al waren ze kleiner dan ooit. In deze tijd ontwikkelden zich alle ijstijddieren, de mammoet, de wolharige neushoorn en de Megaloceros om er maar wat te noemen. Behalve de ijstijddieren was er tijdens het Pleistoceen nog een groep dieren die absoluut spectaculair waren. De meeste gebieden op aarde waren zoals we ze tegenwoordig kennen, behalve Zuid-Amerika. Daar leefden in het Pleistoceen de meest vreemde dieren zoals Megatherium, de reuzenluiaard, Doedicurus, een enorm gordeldier en Phorusrhacos, een drie meter hoge vleesetende loopvogel.
Het einde van de laatste ijstijden luiden een laatste grote ramp in, ongeveer 20.000 jaar geleden eindigde de laatste ijstijd en onderzoek naar het ijs op Groeland heeft uitgewezen dat het eindigen van ijstijd binnen enkele tientallen jaren kan gebeuren. Veel dieren konden een snelle klimaatsverandering niet aan en stierven uit, de mammoet, de wolharige neushoorn, de Megatherium en de anderen waren de laatste die uitstierven voor het tijdperk van de mensen.

Oorzaken van IJstijden: Dans van de Blauwe Planeet

1 Pretiglien 7 Mindel/Elster

2 Tegelen 8 Holstein
3 Eburonien 9 Riss-Saale
4 Waalien 10 Eem
5 Menapien - Bavelien 11 Würm-
Weichsel
6 Cromerien 12 Holoceen

laatst bijgewerkt: 06-02-04

colofon