90

Een nog onbenoemde glaciaal
(324.000 - 243.000 jaar geleden)

 

Voor het tijdvak van 360.000 tot 10.000 v. Chr. is het niet eenvoudig een eenduidige tijdlijn op te stellen. Dat komt voor een deel omdat datering met steeds grotere onnauwkeurigheid gepaard gaat naarmate we terug gaan in de tijd. Voor een deel komt het ook omdat het tijdvak door verschillende wetenschappen vanuit hun eigen gezichtspunt bestudeerd wordt. Bij gebrek aan absolute datering werken wetenschappers vaak met namen om zo toch zeker te stellen dat zij over de zelfde tijd spreken. Iedere wetenschap (bijvoorbeeld de geologie, paleontologie en archeologie) heeft zijn eigen namen gegeven aan verschillende tijdvakken en het begint pas langzamerhand duidelijk te worden hoe deze fases, tijdperken en kulturen qua tijd in elkaar te vertalen zijn. Bovendien kan iedere nieuwe vondst de bestaande denkbeelden weer omverwerpen. 

De naam saalien wordt alleen in Noord-Europa gebruikt. In Midden-Europa noemt men dit glaciaal Riss-glaciaal (naar de rivier de Riss in Zuid-Duitsland), op de Britse Eilanden Wolstonian glaciation en in Noord-Amerika Illinois glaciation. Andere glacialen en interglacialen van het Pleistoceen hebben ook regionaal verschillende namen. 

Tussen ± 300.000 en ± 250.000 geleden evolueerde de Homo Heidelbergenis zich langzaam tot Vroege Neanderthaler. Tegelijkertijd verspreidden zij zich vanuit Europa over Midden-Azië. 

In Slowakije werden vuurstenen werktuigen gevonden uit deze Oud-Palaeolithesche periode (ca. 270.000 jaar geleden). Ze zijn gevonden in de buurt van Nové Mesto nad Váhom. Deze gebruiksvoorwerpen werden gemaakt door middel van een clactonische techniek (bepaalde afslagtechniek).

In 2001 werd door de Britse archeoloog prof. David Trump op een congres op Mallorca een serie vroeg-Paleolithsche vuurstenen werktuigen gepresenteerd, die hij had aangetroffen in de Grotta di Su Coluru op het eiland Sardinië.
Deze werktuigen van het Clactonian-type werden lagen in afzettingen die dateren uit de Mindel-IJstijd, ongeveer 300.000 jaar geleden. Sardinië was toen net als nu een eiland. Ook tijdens een laag zeespiegelniveau, zoals dat tijdens het Pleistoceen regelmatig voorkwam (en waarbij Sardinië en Corsica verenigd waren) was de minimum afstand tussen eiland en vasteland zo'n 15 kilometer. Dat zou betekenen dat de Vroege Neanderthalers 300.000 jaar geleden in staat moet zijn geweest minstens 15 kilometer over zee te reizen met vlotten of mogelijk met zelfgemaakte vaartuigen.

Saale 2 (ca. 250.000 - 175.000 jaar geleden)

laatst bijgewerkt: 06-01-07

colofon