6155

Frankrijk (1328-1350)

Frankrijk (1271-1314)
Philippe (Filips) Vl van Valois (1328 - 1350)

Filips van Valois, de zoon van Karel van Valois verwierp de aanspraken van Edward III van Engeland, die de zoon was van Isabella van Frankrijk, de dochter van Filips de Schone (1285-1314) en beriep zich op de Salische wetten, die vrouwen en hun afstammelingen de troonopvolging verbood. Filips van Valois kreeg de steun van de baronnen en op 27 mei 1328 kroonde hij zichzelf in Reims tot koning Filips Vl. Hij was de eerste Franse koning van het Huis Valois. Aanvankelijk bracht ook Eduard lll leenhulde voor zijn Franse bezittingen en erkende daarmee zijn opvolging.

 Toen Eduard echter met zijn onderdanen in Aquitanië in conflict kwam, beriepen deze zich op het parlement in Parijs. Karel (Filips' vader) zag daarin een mogelijkheid om Eduard van zijn gewesten vervallen te verklaren en Eduard antwoordde daarop door zich alsnog tot koning van Frankrijk uit te roepen. Hiermee brak een dynastiek conflict uit dat bekend staat als de Honderdjarige Oorlog.

Filips Vl was in juli 1313 getrouwd met Jeanne (Johanna) van Bourgondië, dochter van hertog Robert II van Bourgondië, die vaak het brein achter de troon genoemd werd. Jeanne van Bourgondië had grote invloed op het landsbestuur. 
In 1337 brak de Honderdjarige Oorlog (1337-1453) uit. De strijd ging behalve om de koningstroon van Frankrijk ook om de Engelse leengebieden Guyenne en Gascogne in zuidwest Frankrijk, die Filips Vl wilde inlijven bij Frankrijk. Het leengebied van de Engelse koning op Franse bodem was een doorn in het oog van de Franse koning. Na herhaalde pogingen om het gebied te annexeren kwam het in 1337 tot een openlijk conflict. Eduard lll, die zich eerst op de achtergrond had gehouden en ook leenhulde aan de Franse koning had gebracht, maakte nu wel aanspraak op de Franse troon. Hij sloot een verbond met keizer Lodewijk lV van het H. Roomse Rijk, die tegen een enorm geldbedrag een leger van 2000 man ter beschikking stelde en Eduard erkende als rechtmatige erfgenaam van de Franse troon. Eduard nam officieel de titel Koning van Frankrijk aan. 

Nadat de Engelsen vrij onverwacht op 12 juli aan land kwamen in Normandië, veroverden ze vrij snel Caen. Vervolgens trokken ze verder noordwaarts, waar ze op de vernietigde Seine-bruggen stoten. Dat dwong hen langs de Seine op te rukken naar Parijs. Bij Poissy slaagden ze erin een brug te herstellen en vanaf daar konden ze weer verder noordwaarts oprukken. Uitdagingen aan het adres van Filips VI werden echter niet beantwoord.

In de Zeeslag bij Duins (1340) versloegen de Engelsen de Franse vloot. Op 26 augustus 1346 leden de Fransen een zware nederlaag bij Crécy.

De regeerperiode van Filips VI was niet alleen doordrongen van crisissen, veroorzaakt waren door militaire verliezen. In 1348 stierf een derde deel van de Franse bevolking aan de grote pestepidemie die Europa teisterde. Het gebrek aan werkkrachten veroorzaakte een gigantische inflatie en leidde tot sociale onrusten, waardoor het land alsmaar meer destabiliseerde. Nadat Jeanne in 1348 was gestorven, hertrouwde Filips VI met Blanche d'Evreux, prinses van Navarra, op 11 januari 1350.
 

Filips VI stierf bij Nogent-le-Roi, Eure-et-Loir op 22 augustus 1350 en werd begraven in de Sint-Denis-basiliek. In zijn graf werd ook zijn vrouw, Blanche de Navarre die in 1398 overleed, bijgezet. Filips Vl werd opgevolgd door zijn zoon, Jan II van Frankrijk.

Frankrijk (1350-1380)

laatst bijgewerkt: 23-12-08

colofon