165

Neteldieren (Cnidaria)

Eumetazoa Radiata Neteldieren

Door de aanwezigheid van zuurstof en water, ontstond er tijdens het Ordovicium een explosie van zuurstofminnende wezens, waaruit complexe meercellige levensvormen (Metazoa) ontstonden. Uit de alzijdig symmetrisch gebouwde Radiata ontwikkelden zich twee stammen: de Ribkwallen (Ctenophora) en de Neteldieren (Cnidaria).

Tot de stam der Neteldieren behoren de klassen Kwalpoliepen (Kwallen), Bloemdieren (Koraaldieren) en Zeeanemonen

Metazoa (Meercelligen)
Radiata Bilateria
Ctenophora (Ribkwallen) Cnidaria (Neteldieren)  
Neteldieren (Cnidaria) zijn primitieve dieren. Ze zijn alzijdig symmetrisch gebouwd en bezitten twee cellagen (kiembladen), een buitenste (ectoderm = buitenhuid) en een binnenste (entoderm = binnenhuid), dat de darmholte bekleedt. Ze hebben een lichaamsholte, waarin eten verteerd wordt. Dit komt binnen via de mondopening, waardoor tevens het afval weer wordt verwijderd. Om de mondopening staan tentakels met netelcellen. Deze netelcellen kunnen een neteldraad als een pijltje afschieten waarmee gif wordt ingespoten. Dit wordt voor zowel voor verdediging als het vangen van prooien gebruikt. Ze leven voornamelijk in zee, enkele soorten leven in zoet water. De stam der Neteldieren omvat zo'n 9000 soorten, bijna alle levend in zee. 
 

 

Er worden in vier groepen onderscheiden: Kwalpoliepen (Hydrozoa), Schijfkwallen (Scyphozoa), Koraaldieren en Zee-anemonen (Anthozoa). De Kwalpoliepen en Schijfkwallen kennen een generatiecyclus, namelijk die van poliep (ongeslachtelijke vorm) en die van kwal  of medusa (geslachtelijke vorm).

 

 

 

 

 

Maankwal
Ribkwallen (Ctenophora) zijn verwant aan de Neteldieren en werden dan ook vroeger samen met deze gerekend tot één stam: de Holtedieren (Coelenterata) . 
Ze vormen echter toch duidelijke een aparte stam van het dierenrijk. Zij hebben namelijk geen netelcellen en geen generatiewisseling.

laatst bijgewerkt: 30-10-02

colofon