2305

Pelops (14e eeuw v. Chr.)

Pelops werd door zijn vader gedood en als feestmaal aan een godengezelschap voorgezet. Op Demeter na, die treurde om het verlies van haar dochter Persephone en zijn linkerschouder opat, trapte geen enkele god in de val. De goden wekten Pelops weer tot leven, waarbij Demeter zijn schouderblad verving door een ivoren exemplaar. De tragedie rond de dood en wederopstanding van Pelops, zou in 1341 plaats hebben kunnen vinden.

Hierna trad Pelops een tijdlang in dienst bij Poseidon als diens wijnschenker en bedgenoot. Poseidon schonk hem later een gevleugelde gouden wagen waarvan de assen zelfs als hij over water reed niet nat werden, en een bijbehorend span onvermoeibare, onsterfelijke paarden.

Pelops volgde zijn vader op in diens koninkrijk nabij de berg Sipylus in Anatolië, maar trok na enige tijd onder druk van Ilus van Troje met al zijn schatten naar Elis, een stadstaat in het noordwesten van de Peloponnesos. Daar dong hij naar de hand van Hippodameia (Hippodamea), dochter van koning Oenomaus. Hem was voorspeld dat hij zou sterven, zodra zijn dochter zou huwen. Hij beloofde haar daarom aan degene die hem in een wedren zou verslaan. Met zijn snelle paarden - een geschenk van zijn vader Ares, haalde Oenomaus iedere tegenstander in en doodde hem op zijn speer. Reeds was een dertiental vrijers aldus de dood in gedreven

Pelops kocht Myrtilus, de zoon van Hermes en de wagenmenner van Oenomaus om, om diens wagen saboteren, door de ijzeren steekpinnen van de wagen van zijn meester te vervangen door pinnen van was. Hierdoor kwamen de wielen in volle wedren los en werd Oenomaus door zijn paarden de dood in gesleurd. Toen Myrtilus zijn beloning opeiste, namelijk het halve koninkrijk van Oenomaus en de eerste nacht met Hippodameia, gooide Pelops hem van een rots in zee. Al verdrinkend wist Myrtilus Pelops en zijn nageslacht nog te vervloeken.

Pelops volgde Oenomaus op als koning van Elis en wist na verloop van tijd het hele schiereiland dat naar hem Peloponnesos (= Eiland van Pelops) werd genoemd, onder zijn bewind te brengen. In 1308 verleende hij koning Laios van Thebe onderdak toen deze door de Myceense edelen Amhion en Zhethus was afgezet van zijn troon.

Naast Elis wordt ook Pisa genoemd als stad waar Oenomaus over heerste. 

De sage van de wedren met Oenomaus in Elis hangt samen met de Olympische Spelen aldaar, die vermoedelijk in de oudste tijden ter ere van Pelops zijn gevierd. Elis en Pisa maakten aanspraak op de spelen die in 748 v. Chr, nabij het heiligdom Olympia werden gehouden.

Pelops werd als held voor het eerste vereerd in Argos. In de Altis, het tempeldomein van Olympia, bevond zich een zeer oud heroön (geheiligd graf van een man die na zijn dood als heros (halfgod) werd vereerd).van Pelops en Hippodamea, het zogenaamde Pelopion, dat bij opgravingen is teruggevonden. Pas later schijnt Pelops in Olympia door Zeus te zijn verdrongen. Beroemd zijn de gevelsculpturen van de Zeustempel van Olympia, waar de voorbereiding van de wedstrijd tussen Pelops en Oenomaus is uitgebeeld. Meestal is Pelops gehuld in een Phrygisch gewaad.

laatst bijgewerkt: 27-01-11

colofon