2824

Rome (340 - 326 v. Chr.)

Latijnse oorlog (340 – 338 v. Chr.)

Terwijl de Romeinse legers in Campanië streden, roken de Latijnse steden hun kans en kwamen openlijk in opstand tegen het te drukkende gezag van Rome. Hierdoor waren de legioenen die de Liris overgetrokken waren om Campania te bezetten van het vaderland afgesneden. Capua, dat zich kort tevoren vrijwillig aan Rome onderworpen had, greep de eerste gelegenheid om het Romeins gezag af te schudden onmiddellijk aan en vervoegde de Latijnen in hun strijd.

In 340 v. Chr. werd bij Trifanum de beslissende veldslag geleverd. Consul Titus Manlius Imperiosus Torquatus behaalde de volledige overwinning. Zijn zoon, die eveneens Titus heette, liet hij onthoofden omdat deze zijn uitdrukkelijk bevel om de vijand niet aan te vallen had overtreden. Ferdinand Bol heeft deze gruwelijke executie in een fraai schilderij weergegeven. zie: Titus Manlius Torquatus - Rijksmuseum Amsterdam - Nationaal Museum voor Kunst en Geschiedenis

De tweede consul, Publius Decus Mus, liet zich tijdens de slag opzettelijk doden omdat hij geloofde dat hij door dit offer aan de goden van de onderwereld de overwinning van het Romeinse leger zeker kon stellen.

Rome keerde zich nu tegen de Latijnse steden die nog weerstand boden en bedwong ze één voor één, totdat het hele gebied terug onder Romeinse controle stond. Het gevolg van deze oorlog was het uiteenvallen van de Latijnse Bond, die gedegradeerd werd van een zelfstandige politieke confederatie tot een religieus feestgenootschap. De meeste Latijnse steden moesten iedere vorm van eigen bestuur opgeven en werden kolonies van Rome. Ze konden niet langer onderlinge overeenkomsten sluiten en konden slechts via Rome betrekkingen met elkaar onderhouden. De inwoners van Latium kwamen wel in aanmerking voor het Romeins burgerschap indien ze verhuisden naar Rome.

Onder heerschappij van Rome kwam een eind aan het onderling gekrakeel van de Latijnse steden en kwam er een toename van handel en welvaart. Door de efficiënte regering en de goede tijden die aanbraken, bleven de Latijnse steden meestal trouw aan Rome, zoals zou blijken tijdens de Tweede Punische Oorlog, een eeuw later. Rome heerste nu over een gebied van 7200 km² dat minstens een half miljoen inwoners telde. De veroverde gebieden werden beveiligd en omgeven door een onverbreekbaar politiek en militair net.  

Alexander van Epirus valt Italië binnen (332)

Terwijl de Romeinen het pas veroverde Campanië reorganiseerden en versterkten, werd de aandacht van de Samnieten opgeëist door beroering op een ander front. Al generaties lang woedde er immers een machtsstrijd tussen de Italische stammen en de Griekse steden in Zuid-Italië. Deze vroegen voortdurend hulp van buitenaf om de Italisch druk te kunnen weerstaan. Meestal waren het Syracuse of Sparta die bijstand stuurden, maar nu was de situatie in Griekenland drastisch veranderd.

Onder Philippos II (359 - 336 v. Chr.) werd Macedonië een grootmacht en in 338 v. Chr. kwamen de Griekse steden onder Macedonisch bestuur (en zouden dat anderhalve eeuw lang blijven). In 336 v. Chr. werd Phillipos vermoord en kwam zijn zoon Alexander lll de Grote

Maar terwijl de blik van Macedonië naar het Oosten was gericht, keek buurland Epirus (een koninkrijk waartoe Albanië en de Griekse regio Epirus behoorden) in westelijke richting, en wel naar de 'Italiaanse Hiel', Apulië. Alexander van Epirus (342 - 323) leek vastbesloten om de exploten van zijn neef Alexander de Grote te evenaren door in het Westen een rijk te stichten.

 In 332 v. Chr. viel de klap: Tarentum vroeg nogmaals om steun van buitenaf en Alexander van Epirus gaf hieraan gretig gehoor. Hij zond een leger naar Zuid-Italië en behaalde verschillende overwinningen op de Italische legers.

Rome (326 - 304 v. Chr.)

Gemaakt: 02-04-03; laatst bijgewerkt: 02-04-03

colofon