Oostenrijk-Hongarije (1848 - 1900)
Oostenrijk-Hongarije maakte sinds 1873 samen met Duitsland en Rusland deel uit van de Driekeizersbond, waarin de drie landen elkaar beloofden met elkaar samen te werken bij bedreiging van buitenaf. Tussen Oostenrijk-Hongarije en Rusland waren er echter spanningen, vanwege hun tegengestelde belangen op de Balkan waar beide landen hun invloed wensten uit te breiden. Omdat Bismarck vreesde dat Oostenrijk-Hongarije vanwege deze rivaliteit uit het bondgenootschap zou treden en zich tot Frankrijk zou wenden om de eigen militaire en politieke situatie te versterken, sloot Duitsland met Oostenrijk-Hongarije een geheim defensief verbond tegen een eventuele Russische aanval: de Zweibund (7 oktober 1879). Dit verbond werd lange tijd geheim gehouden: pas in 1887 kreeg Rusland de inhoud hiervan te horen. Vervolgens probeerde Bismarck bondgenoot Oostenrijk-Hongarije tot samenwerking met Rusland te dwingen. Hiertoe werd in 1881 de Driekeizersbond omgezet in een drievoudig neutraliteitsverbond, waarbij werd afgesproken dat de wederzijdse posities op de Balkan zouden worden gerespecteerd en dat de neutraliteit in acht zou worden genomen indien één van de landen in oorlog zou geraken met een vierde mogendheid. Ook Italië trad toe tot de Duits-Oostenrijkse alliantie (1882), al ging dit niet helemaal van harte. Tussen Italië en Oostenrijk-Hongarije bestonden spanningen, omdat Italië aanspraak maakte op stukken Oostenrijks grondgebied. Door de toetreding in 1882 van Italië ontstond nu de Driebond (de Triple Alliantie). In 1900 maakte Italië zich los van de Dreibund als gevolg van het geheime Middellandse Zee verdrag (1900) over Tripolitanië en het geheime verdrag met Frankrijk (1902).
Op het Congres van Berlijn (1878), waarbij Bismarck optrad als de 'eerlijke makelaar', werd Rusland gedwongen van het grootste deel van zijn successen afstand te doen. Oostenrijk-Hongarije mocht het bestuur van de Turkse provincies Bosnië en Herzegovina op zich gaan nemen; de provincies bleven echter onder suzereiniteit van Turkije staan. In feite betekende deze regeling het einde van de Turkse heerschappij over de Balkan. Met de bezetting van Bosnië-Herzegovina haalde Oostenrijk-Hongarije zich nieuwe moeilijkheden op de hals , dat weldra een haard van nationalistisch verzet werd.
Oostenrijk-Hongarije vergrootte zo haar invloed in Servië dat het in feite een protectoraat werd. Dit betekende o.a. dat alle Servische economische activiteiten door haar werden beheerst (90% van de Servische export liep bijvoorbeeld via Oostenrijk-Hongarije). Toen Servië op eigen initiatief in 1905 een handelsverdrag sloot met Bulgarije, brak het jaar daarop een fel conflict uit met Oostenrijk-Hongarije (men sprak zelfs van de 'varkensoorlog'). Servië kwam uit dit conflict als overwinnaar te voorschijn, omdat het kans zag een zelfstandige economische positie op te bouwen ondanks de tegenwerking van Oostenrijk-Hongarije. Een en ander geschiedde onder leiding van Peter Karageorgevitch die in 1903 koning van Servië geworden. Hij bleek pro-Russisch en een groot voorstander van de vorming van een Groot-Servië waarbij alle Slavische volkeren verenigd zouden worden onder Servisch bestuur. Dit laatste was een ernstige bedreiging voor de autonomie van Oosterijk-Hongarije dat zeer vele Slaven binnen haar landsgrenzen telde. Al deze moeilijkheden zorgden ervoor dat de relatie tussen de beide landen danig onder druk kwam te staan. Rusland zag hierin de kans schoon haar Balkanpolitiek, gericht op een vrije toegang tot de Middellandse Zee, te realiseren. Een conflict tussen Servië en Oostenrijk-Hongarije zou immers de aanleiding kunnen vormen tot een oorlog die voor Rusland als beloning die vrije toegang zou opleveren. Rusland steunde Servië dan ook aan alle kanten zowel op een directe als indirecte wijze. Rusland stimuleerde de oprichting van de Balkanliga; ze verleende steun bij de oprichting van de nieuwe Servische politieke partij, de Radicale Partij, en was ook betrokken bij de oprichting van de Zwarte Hand, een terroristische organisatie die haar activiteiten vooral richtte op Bosnië-Herzegovina.