9281

Rusland (1725-1741)

Peter de Grote (1682-1725)
 Tsarina Catharina I (1725-1727)

Catharina I (1725-1727), geboren in Estland als Marta Skavronkskaja, als dochter van de Litouwse boer Samuil Skavronski, geadopteerd door de Baltische Duitser Ernst Glück, een Lutherse dominee en onderwijzer in het Letse Marienburg. Op 17-jarige leeftijd trouwde zij met een Zweedse dragonder en werd gevangen genomen toen de stad door Russische troepen werd ingenomen. Na haar vrijlating werd zij de geliefde van vorst Aleksandr Mensjikov, de beste vriend van de tsaar. In 1703 nam Mensjikov haar regelmatig mee naar zijn huis en zo leerde zij tsaar Peter I kennen en werd zij zijn minnares. In 1705 ging zij tot het orthodoxe geloof over en veranderde haar naam in Jekaterina Aleksejevna. Zij trouwde, waarschijnlijk officieus al op 19 november 1707, maar officieel pas op 1 maart 1712 met de tsaar en schonk het leven aan elf kinderen, die echter vrijwel allen korte tijd na de geboorte overleden, behalve Anna (1708-1728) en Elisabeth (beiden geboren vóór de officiële huwelijksdatum). In 1724 maakte Peter haar mederegent en dat bleef zij ondanks het schandaal met Willem Mons. Het jaar daarop stierf hij zonder zijn opvolging goed te hebben geregeld. Hoewel zij erkend werd als zijn opvolger, berustte de ware macht bij haar oude beschermheer Mensjikov en de door hem geleide Hoge Kroonraad. Zij toonde zich onbekwaam te regeren, maar bij het volk was zij - zelf een ongeletterde vrouw uit het volk - geliefd, maar Catharina regeerde niet erg lang. Zij leidde een buitensporig leven ten nadele van haar gezondheid. Op 17 mei 1727 overleed zij op 43-jarige leeftijd. Voor haar dood had zij getracht haar dochter Elisabeth als haar opvolgster te doen erkennen, maar het hof besloot de 12-jarige kleinzoon van Peter I als Peter II op de troon te zetten.

Rechts: Tsarina Catharina l, schilderij van Jean-Marc Nattier (1685 - 1766) (Hermitage)

Tsaar Peter II  (1727-1730)

Peter ll was de zoon van Aleksej, de oudste zoon van Peter de Grote en diens eerste vrouw Eudoxia Lopoechina. Peter II stond onder regentschap van Mensjikov en Dolgoroeki (1728) Hij stierf op veertienjarige leeftijd aan pokken. Zijn opvolger was Anna Ivanovna, dochter van Ivan V en nicht van tsaar Peter de Grote.

Links: Tsaar Peter ll (schilder en locatie van het schilderij onbekend)

 

Tsarina  Anna Ivanova (1730 - 1740)

Na de dood van Peter ll moest er een troonopvolger gekozen worden uit de vrouwelijke lijn van de Romanovs. Sinds de dood van Peter I, kende Rusland een Opperste Geheime Raad, bestaande uit 6 leden die feitelijk leiding gaven aan het land en ook decreten konden uitvaardigen. Elisabeth, de dochter van Peter de Grote werd door de Raad al dadelijk afgewezen, omdat de Dolgoroekovfamilie geen afstammeling van Peter de Grote op de troon wilde hebben; dit zou hun privileges hebben aangetast. Ze wezen ook de oudste dochter van Peter I's halfbroer co-tsaar Ivan V, Catharina van Mecklenburg, af omdat die met een Duitser was getrouwd. In plaats daarvan kozen zij Ivans tweede dochter, Anna Ivanovna, die toen regeerde over Koerland, een historische regio in Letland. Ze stelden een lijst met acht eisen op die zij moest ondertekenen en die hun macht waarborgde en ze moest beloven haar geliefde Ernst Johann Biron niet mee te nemen naar Rusland. Anna accepteerde en kwam vervolgens naar Sint-Petersburg in januari 1730.

Rechts: Tsarina Anna l, schilderij van Louis Caravaque (1684 - 1754), State Tretyakov Gallery Moskou.
De Russische politicus, wetenschapper en mijnbouwingenieur Vasili Tatisjtsjev, die gesteund werd door de aristocratische adel, wilde een herstel van de autocratie (regeringsvorm waarbij de uitvoerende macht werd uitgeoefend door één persoon). Hij was van mening dat een vorst alleen hoorde te regeren omdat er dan een eenduidig beleid is (een vorst had maar één mening), maar dat de vorst wel gesteund zou moeten worden door een adviesraad, bestaande uit 25 leden en een assemblee, bestaande uit 100 leden. Op 15 februari ging hij geëscorteerd door 150 soldaten en luitenant-generaal Tsjernisjev naar het Kremlin en eiste een gesprek met de tsarina over zijn voorstellen. Anna accepteerde het voorstel, maar liet het regeren over aan haar ex-geliefde Biron, die in tussentijd was getrouwd. 

Onder tsarina Anna Ivanovna verhardde het beleid jegens de Tataren zich. In 1740 bepaalde een oekaze (verordening) dat er geen moskeeën meer gebouwd mochten worden en dat alle bestaande moskeeën moesten worden vernietigd. In 1744 werd de Tataren echter alweer toegestaan om een aantal nieuwe gebedshuizen te bouwen, waarschijnlijk uit angst voor een gewelddadige opstand. Behalve de vernietiging van moskeeën werden kerken gebouwd midden in Islamitische buurten, werden Tataarse kinderen ontvoerd om onderwezen te worden op missionarisscholen en werden hoge belastingen opgelegd aan Moslims. Ook het beleid van Christelijk onderwijs werd geïntensiveerd. 

In 1740 stierf tsarina Anna. Zij werd niet opgevolgd door Elisabeth, de dochter van Peter de Grote en Catharina l, maar onder druk van de Dolgoroekovfamilie door Ivan, de zoon van Anton Ulrich van Brunswijk-Wolfenbüttel en Anna Leopoldovna, de dochter van Anna Ivanovna's zuster, Katarina Ivanovna.

Tsaar Ivan VI Antonovitsj (1740 -12 december 1741) 

Biron had ervoor gezorgd dat hijzelf werd aangesteld als regent zolang Ivan VI nog kind was. Zijn rivaal Von Münnich zorgde er echter voor dat hij al na drie weken van die functie werd ontheven wegens machtspolitiek en wanbeleid. Hij werd door een tribunaal ter dood veroordeeld, maar dit vonnis werd niet voltrokken. Biron werd verbannen naar een dorpje in Siberië. Ivans moeder werd nu als regente aangewezen. Enkele maanden later werd Ivan VI door een complot door Elisabeth, haar toekomstige man, een aantal vrienden en met hulp van de paleiswacht afgezet. Ivan Vl  en zijn naaste familieleden werden gevangengenomen en verbannen naar Riga. 

Rusland (1741 - 1762)

gemaakt: 11-05-10

colofon