In 1239 kwam Peyrepertuse definitief in handen van de Franse koning Louis IX. Regent van Aragon is Nuno Sanchez. Hij verkoopt het aan hem voor 20.000 goudfranken. Een enorm bedrag. Guillaume de Peyrepertuse legt zich daar uiteindelijk bij neer en draagt de plek over aan Jean de Belmont, de kamerheer van de Franse vorst. De resten die nu nog altijd zijn te bewonderen danken we aan de Fransen. Die bouwden Peyrepertuse om tot een vesting, maar het verliest zijn strategisch belang bij het Verdrag van de Pyreneeën van 1659. Dan worden de definitieve landsgrenzen castgelegd. Peyrepertuse blijft tot aan de Franse Revolutie een klein garnizoen. 

Montségur werd niet alleen het centrum van het religieuze verzet tegen de Roomse overheersing maar ook een haard van politiek en militair verzet. In 1240. trok Raymond Trencavel, zoon van de “held van Carcassonne” vanuit Aragon over de Pyreneeën, bevrijdde binnen de kortste keren Corbières en Razès en rukte op naar Carcassonne. Guillaume des Ormes, seneschalk in Carcassonne, had echter de bui zien hangen en om dringende hulp gevraagd bij de Franse koning die onmiddellijk een leger naar het zuiden stuurde. Trencavel ondernam enkele aanvallen op de stad maar tevergeefs.Toen het leger van de koning gevaarlijk dicht genaderd had, zat er voor de rebellen niets ander op dan de strijd te staken. Ze trokken zich terug in Montréal waar ze op hun beurt door de Fransen werden belegerd. Daarbij verzetten ze zich zo hevig dat na onderhandeling Trencavel en zijn aanhangers met bagage en wapens mochten terugkeren naar Aragon. 

In dezelfde periode keerde Raymond VII terug uit de Provence waar hij slag geleverd had met de graaf van Provence. In Pennautier had hij een ontmoeting met seneschalk Guillaume des Ormes, die hem om hulp vroeg om Carcassonne te verdedigen tegen Trencavel. Raymond wilde eerst overleggen  met  zijn raadgevers in Toulouse. Opnieuw een staaltje van “burgerlijke ongehoorzaamheid”, want door zijn feodale eed was Raymond VII feitelijk verplicht de koning, zijn leenheer, ter hulp te komen. Louis IX was dan ook niet erg content met Raymond’s reactie en riep hem op het matje naar Montargis waar hij zijn beloftes van 1229 nog eens mocht overdoen. Ook moest hij steun toezeggen bij de verovering en verwoesting van de burcht Montségur.

Raymond VII hield woord, daar leek het tenminste een beetje op, want spoedig verscheen het grafelijke leger aan de voet van de “pog”. De graaf zelf was er niet bij. We weten niet of er strijd werd geleverd, maar na enig tijd werd de belegering opgegeven zonder resultaat. Raymond VII had de koning zijn goede wil getoond, 

Raymond VII had intussen andere plannen, grote plannen zelfs. Hij was zinnens de wapens op te nemen tegen de Franse koning maar daarvoor had hij steun uit het buitenland nodig. Terwijl hij in het graafschap Toulouse deed alsof hij zijn geloftes nakwam, onderhandelde hij ondertussen in het diepste geheim aan een coalitie met de koningen van Engeland, Aragon, Navarra en Castillië  en uiteraard ook Raymond Trencavel en de belangrijkste vazallen van Raymond VII, de graven van Foix, Commingues, Rodez en de burggraaf van Narbonne, kortom een zeer machtige alliantie. Nu kwam het er op aan een signaal te geven dat de bevolking mee in de opstand betrok. Dat signaal zou vertrekken vanuit Montségur...

Een eerste “prikje” van Raymond VII kwam op 1 mei 1242. Hij stuurde een brief aan alle bisschoppen in zijn gebieden waarin hij hen opnieuw de verantwoordelijkheid gaf voor de repressie tegen de katharen. Daardoor zette hij de inquisitie buiten spel en ging hij in tegen de wil van de paus. Op 26 mei verscheen er een koerier voor de poort van Montségur. Hij had een brief bij zich van Raymond d’Alfaro, een hoge officier van Raymond VII, voor Pierre-Roger de Mirepoix. Diezelfde dag verliet Pierre-Roger met een legertje van 50 ridders en soldaten, die hij een grote buit voorspiegelde, de “pog”. Ze reden richting Lauragais en onderweg sloten zich nog anderen bij hen aan. Op de avond van 28 mei waren ze in de buurt van Avignonet.

De aanslag, want dat was het, was zeer goed voorbereid. Medeplichtigen binnen de stad openden de poorten en een commando, vergezeld door een aantal stadsbewoners, rukte op naar de burcht waar inquisiteurs Guillaume-Arnaud en Etienne de Saint-Thibéry met hun gevolg de nacht doorbrachten. De deur van hun slaapplaats werd ingebeukt en de verrassing was totaal. De twee inquisiteurs en hun negen gezellen werden gedood en hun bezittingen geplunderd. Alle inquisitieregisters werden vernietigd. Het bericht van de aanslag verspreidde zich razendsnel door de streek en de bevolking begon zich te roeren want de inquisitie bleek dan toch niet zo onaantastbaar te zijn.

Op die onrust wachtte Raymond VII, tien dagen later trok hij ten strijde tegen de seneschalk van Carcassonne. Door de volksopstand ging het razendsnel. Samen met Raymond Trencavel, die vanuit Aragon opnieuw de Pyreneeën was overgestoken, bevrijdde hij Razès, Corbières en Minervois. eind juli trok hij triomfantelijk Narbonne binnen. De aartsbisschop was gevlucht naar Béziers waar ook de seneschalk van Carcassonne, Guillaume des Ormes, zich had teruggetrokken en sprak prompt de excommunicatie uit over Raymond VII. Maar de bevrijding ging verder, ook de streek rond Montségur was aan de beurt. Pierre-Roger de Mirepoix veroverde Laroque d’Olmes en Raymond de Péreille trok Lavelanet binnen.

Montségur (vervolg)

Gemaakt: 12-08-05

colofon