193

Brachiopoda (Armpotigen)

Bilateria Eucoelomata Schizocoela (Oermondigen) Lophotrochozoa

De Brachiopoda (armpotigen) zijn een uit 260 soorten bestaande afzonderlijke stam (fylum) van het Dierenrijk. Zij behoren tot de onderafdeling Eucoelomata van de Bilateria. Ze worden ingedeeld bij de Lophotrochozoa binnen de Schizocoela (Oermondigen).
 

Het zijn vastzittende dieren met een tweekleppige  schelp. De schelp bestaat, in tegenstelling tot de Mosselachtigen, uit een rugklep of dorsale klep en een buikklep of ventrale klep.

 

 

Metazoa (Meercelligen)
Mesozoa

Eumetazoa

Radiata

Bilateria
Acoelomata Pseudo-coelamata Eucolomata
Schizocoela  Enterocoela 
Brachiopoda
De Brachiopoda hebben zich ontwikkeld uit de Schizocoela, een onderafdeling van de Bilateria (de bilateraal (tweezijdig) gebouwde Eumetazoa (een afdeling van de meercellige dieren (Metazoa).

Oppervlakkig gezien lijken deze dieren wel wat op de schelpdieren (Mollusca). Net als een mossel woont ook een Brachiopode tussen twee kleppen. Maar daarmee houdt de vergelijking op.
Een eenvoudig verschil tussen schelpdieren en Brachiopoden is te zien aan de kleppen: bij de Brachiopoden zijn de beide kleppen verschillend van vorm en grootte. De grootste klep heeft aan de achterzijde een gaatje waardoor een steel naar buiten steekt waarmee het dier zich aan de bodem vast kan hechten. Karakteristiek voor deze diergroep zijn verder de "lophophoren", vaak lintvormige orgaantjes die dienen als kieuwen en bovendien met behulp van trilhaartjes een waterstroom in de richting van de erachter gelegen mond in stand kan houden. Een brachiopode kan dan ook alleen in helder water leven: te veel aanvoer van slib of zand leidt tot "verstopping". Tegenwoordig vinden we Brachiopoden dan ook alleen in diepere delen van de zee, in de Noordzee bijvoorbeeld alleen op diepten vanaf 200 meter. Er zijn zo'n 30.000 fossiele soorten bekend. Nu komen er nog ongeveer 200 soorten voor.

laatst bijgewerkt: 31-10-02

colofon