| 8801 | Australiden (Aboriginals) |
|
 |
 |
Het woord aborigines stamt van het Latijnse ab origine hetgeen van oorsprong betekent, dus de oorspronkelijke bewoners. De Aboriginals, de oorspronkelijke bewoners van Australië, hadden een nomadische cultuur, gebaseerd op de jacht en het verzamelen van voedsel. Ze beschikten over vele mondeling overgeleverde tradities, rituelen en ceremonieën en de daaraan gekoppelde abstracte kunstvormen. Deze cultuur wordt tot op de dag van vandaag in stand gehouden. Australië werd ca. 70 tot 50.000 jaar geleden bewoond door mensen die behoren tot de moderne mens, die tussen 200 tot 130.000 geleden, tijdens in Oost-Afrika was ontstaan uit de Homo Ergaster populaties. Vanaf ca. 120.000 jaar geleden verliet een groep het Afrikaanse werelddeel. Deze zgn. proto-Cro-Magnons versrpeidden zich daarna via het Midden-Oosten over het Europese en Aziatische continent. Nadat een groep zich ca. 70 - 50.000 jaar geleden in Australië gevestigd had stak een deel van deze voorouders van de aboriginals tussen 50-40.000 de Stille Oceaan over en bereikte deze het zuiden van Zuid-Amerika. ( |
|
Uit de periode 22.000 - 10.000 v. Chr. (tijdens de Midden-Würm-Weichsel-IJstijd) dateren de oudste sporen van menselijke aanwezigheid in Australië. Het gaat hierbij om met oker gevulde kuiltjes in een rotswand en stenen gebruiksvoorwerpen in de North West Territories. [Nature, 28 mei 1998]
In een grot bij Kimberley in het noordwesten van Australië is een rotstekening gevonden met de oudst bekende afbeelding van een vaartuig: een kano met een grote boeg. Aan de stijl te zien is de tekening zeker 17.000 jaar oud, mogelijk zelfs 50.000 jaar..Met een dergelijk schepen zouden de Australiërs Zuid-Amerika hebben kunnen bereikt. |
 |
| Van oudsher zijn de Aborigines (de naam komt uit het Latijn: ‘ab origine’: ‘van de oorsprong’) jagers. In Australië leven dieren die nergens elders voorkomen, zoals kangoeroes, koala-beren en vogelbekdieren. De Aborigines jagen op dit groot wild met speer en een worphout. Zo’n koker waarin de speer past, verlengt de arm van de jager, zodat de speer met veel meer kracht weggeslingerd kan worden. Ca. 3500 jaar geleden werd door Aziatische zeevaarders de dingo, een wilde hond die afstamt van de honden naar Australië gebracht. |  |
 |
De Aborigines wonen in stammen. Iedere stam had een eigen gebied waarbinnen ze rondtrokken op zoek naar voedsel en water. In de woestijnen waren die gebieden groter dan aan de kust. Aborigines wisten precies welk voedsel op welke plek en op welk tijdstip bruikbaar was. De Aboriginal cultuur, zoals die nu (nog) bekend is, gaat in ieder geval terug tot de laatste IJstijd, zo'n 10 tot 15 duizend jaar geleden. Daarmee heeft de Aboriginal samenleving de langste doorlopende culturele geschiedenis in de wereld. Waarschijnlijk waren hun voorouders afkomstig uit Zuid-oost Azië. Het toen nog vruchtbare Australische continent droogde uit in de IJstijd, terwijl de meeste kustgebieden onder water kwamen te staan. Vanaf dat moment leefden de Aborigines voornamelijk langs de kust. In al die tijd bleef hun cultuur vrijwel hetzelfde, tot de ontdekking door Europeanen. Op veel plaatsen zijn op rotsen en in grotten eeuwenoude tekeningen van de Aborigines te vinden. Op de tekeningen staan landschappen, dieren en geesten. Vaak werden ze gebruikt bij een ceremonie. |
| Zo zijn er rotstekeningen die de kracht bezitten om de hoeveelheid jachtdieren of planten te vergroten. Bij de tekening van een yam (een yam is een eetbare knol) komen de mensen bij elkaar. Ze steken een vuur aan onder de tekening zodat de rook de geest van de plant zal meenemen en over het land verspreiden. Dan zullen er veel yams groeien. Er werden ook tekeningen gemaakt in het zand en op boombast. Als het regende, bouwden de Aboriginals een eenvoudige schuilplaats van takken en boombast. Omdat ze verder niets konden doen, versierden ze de gladde kant van de boombast. |  |
 |
Ayers Rock is een enorme rots van bijna 350 meter hoog, 6 kilometer lang en meer dan 2 kilometer breed. De rots valt extra op, omdat hij in een grote vlakte staat. De Aborigines noemen de rots Uluru. Voor hen is het een heilige berg, die alleen bij ceremonies beklommen mag worden. |
| Een didgeridoo is het belangrijkste muziekinstrument van de Aborigines. Het is een holle boomstam van 1,20 tot 1,50 meter lang. De meeste didgeridoos zijn van eucalyptushout. De binnenkant van een boomstam of grote tak wordt door termieten weggevreten. Een Aboriginal kan aan de sporen van termieten zien of een boom hol is. Hij klopt er op om te horen of de boom hol genoeg is en hoe lang het instrument kan worden. Als de stam gekapt is, klopt hij de resten van de mieren eruit. Hij haalt de bast eraf en holt de didgeridoo aan de onderkant wat meer uit om een mooiere klank te krijgen. Aan de bovenkant maakt hij een mondstuk van bijenwas om de opening kleiner te maken. Dan beschildert hij het instrument. De verf maakt hij zelf van verschillende soorten klei en stenen. Iedere didgeridoo heeft een eigen klank. De toon wordt bepaald door de lengte en dikte van het hout, maar ook door de ervarenheid van de bespeler. |  |
|
Met de komst van de Europeanen werd ook de Aboriginal cultuur verwoest. De honderden stammen met zo'n 250 verschillende talen hadden geen gezamenlijk bestuur en hechtten geen waarde aan bezit. De Engelsen zagen het land dan ook als terra nullius, een leeg land dat aan niemand toebehoorde. De Aborigines werden van hun land gezet, vermoord of ze overleden aan hen onbekende ziektes. Tot circa 1850 hielden ze redelijk goed stand, omdat ze nog een grote meerderheid vormden. Met de komst van nieuwe wapens, rond 1870, was dat over. Binnen 100 jaar aanwezigheid van de Engelsen was de Aboriginal samenleving bijna geheel uitgeroeid op enkele stammen in noord en centraal Australië na. Gemaakt: 30-03-06 |
