7156

Fernao de Magelhaes (1519 - 1522)

In 1519 vertrok hij met vijf schepen voor een reis om de wereld. Hij zeilde naar de noord-oostkust van Brazilië en koerste toen naar het zuiden om een doorgang te vinden naar de grote Oceaan. Zowel de baai van Rio de Janeiro als de monding van de Rio de la Plata bleken doodlopende wegen te zijn. Toch dreef hij zijn mannen voort, tot de winter begon. Vijf maanden lang zocht Magelhaes toevlucht in één van de zuidelijke baaien van Patagonië. Daar verloor hij één van zijn schepen door schipbreuk. De bemanning van een ander schip ging er vandoor. 
Fernao de Magelhaes slaagde erin Indië via de westelijke route te bereiken en bewees daarmee tegelijk dat de wereld bolvormig was. 

Op andere schepen dreigde de bemanning tegen hem in opstand te komen. Uiteindelijk voer Magelhaes weer uit, steeds verder naar het zuiden. Tenslotte vond hij dan toch de zeestraat, die - naar hem: de Straat van Magellanes zou worden genoemd. Een kronkelige nauwe doorgang vol rotsen. Na 38 dagen varen tijdens zware stormen voeren de schepen van Magelhaes de Grote of Stille Oceaan op. Magelhaes had bewezen dat Zuid-Amerika een zuidpunt had en dat de Atlantische Oceaan in verbinding stond met de Grote Oceaan. Nu ging Magelhaes naar het noorden, eerst langs de kust. later naar het westen de open zee op. Hij had geen idee hoe ver zijn doel (Indië) nog lag. De mannen waren angstig. Proviand was er maar weinig. Om paniek onder zijn mannen te voorkomen verbood Magelhaes zijn bemanning met elkaar te praten over mogelijke gevaren en andere onzekerheden op hun reis. Overtreders zouden zonder meer worden opgehangen. Drie wanhopige maanden van honger en ziekte moesten de mannen doorstaan. Op het eiland Guam konden de voorraden eindelijk worden aangevuld. Tenslotte kwamen de schepen van Magelhaes aan bij de Filippijnen. Magelhaes was in de wolken toen hij daar mensen zag die allerlei gouden sieraden droegen. Cathay (China) kon nu niet ver weg meer zijn. Op het eiland Cebu sloot Magelhaes een vriendschapsverdrag met een inheems opperhoofd. Dit verdrag werd hem noodlottig, want hij raakte erdoor betrokken in een stammenoorlog. Magelhaes werd in die strijd gedood. Voor de overlevende leden van de expeditie werd de rest van de reis een sombere opeenvolging van tegenslagen. Er waren nog maar zo weinig bemanningsleden voor de drie schepen over, dat er één schip werd verbrand. De mannen werden over de twee andere schepen: de Victoria en de Trinidad, verdeeld. Dit laatste schip was echter in zo'n slechte staat dat de kapitein er niet een reis om Kaap de Goede Hoop mee aandurfde. Hij wilde terugvaren, belandde op de Molukken, waar hij en zijn bemanning door de Portugezen gevangen werden genomen. De Victoria had intussen in Oost-Indië een goede lading kruidnagelen en andere specerijen ingenomen en keerde in 1522 na een reis van drie jaar in Spanje terug. Toen er drie jaar later nog vier overlevenden van de Trinidad naar huis kwamen, waren er in totaal van de 280 man die waren uitgevaren 35 mannen teruggekeerd. Zij waren de eerste mensen die een reis om de wereld hadden gemaakt. Het noodlot wilde dat de verkoop van de kruidnagelen aan boord van de Victoria alle onkosten van Magelhaes' expeditie weer goed maakte.

laatst bijgewerkt: 31-07-02

colofon