794 Werktuigen van de Homo Habilis 
Olduvai- (Oldovan-, Oldawai) cultuur - ± 2,5 -  ± 1,6 miljoen jaar geleden

De gereedschappen van de eerste mensen bestonden uit grote ruw gevormde vuistbijlen. Eerst waren dit niet meer dan grof afgeslagen min of meer ronde brokken steen die goed in e hand lagen en werden gebruikt  als hamer. Later sloeg men er stukken steen van af, waardoor er een scherpe rand ontstond, zodat de steen kon worden gebruikt als een mes. De stenen  voor de vuistbijlen werden soms van kilometers ver weg  gehaald uit de bedding van een rivier. Nog later gebruikten de vroegste mensen steen schilfers als messen, waarmee de huid van een gevangen dier kon worden opengesneden. Lange stokken werden gebruikt als speren. 

De oudste werktuigen van de Homo Habilis werden gevonden in Koobi Foora. Zij bestonden uit schilfers, stenen schrapers en weggegooide botten. Zij werden gevonden in 2,5 miljoen jaar oude afzettingen. 

Een andere vindplaats van artefacten in de buurt was blijkbaar meer een slachtplaats geweest dan een kamp. Afzonderlijk werden artefacten gevonden samen met botten van een nijlpaard aan de oever van een kleine stroom. 
Mogelijk hadden de mensen het dode of sterk verzwakte dier langs de oever gevonden. Mogelijk was het door de droogte overvallen. Misschien hadden de mensen stenen bij zich, anders hadden ze stenen gezocht in de opgedroogde rivierbedding. Daarvan zullen snij gereedschappen hebben gemaakt om de taaie huid van het dier open te krijgen. De nijlpaardbotten werden gebroken om het voedzame merg eruit te halen. 

Ook in het Gona-gebied op de grens van Kenia en Zuid-Ethiopië zijn werktuigen van de Homo Habilis gevonden. Deze worden gedateerd op 2,5 – 2,3 miljoen jaar geleden. Zij waren met een verrassend ontwikkelde techniek bewerkt en het gaat volgens de Amerikaanse onderzoekers om "beginnelingen in steen technologie". Het is echter wel de vraag hoe "menselijk" de Gona-vondst werkelijk is. 
De stenen werktuigen die Louis Leakey, Philip Tobias en John Napier in de jaren 60 in de Olduvai-kloof bij de fossiele resten van een Homo Habilispopulatie aantroffen worden gedateerd op ca. 1,8 miljoen jaar geleden. Onder deze werktuigen waren veel vuistbijlen. Dit waren ronde stenen die goed in de hand lagen en waaraan een scherpe rand was afgeslagen. Veel werktuigen waren gemaakt van lava en kwartsiet. Er waren ook werktuigen van bot en ook enkele van kiezelstenen. 

De Oldowan of Olduvai cultuur wordt gezien als de oudste "menselijke" cultuur. Deze cultuur maakte - in ieder geval in de steenbewerking - een voor moderne mensen bijna onvoorstelbare lange stagnatie van 1 miljoen jaar door. Pas in de zgn. Acheulische cultuur, die 1,6 miljoen jaar geleden vrij abrupt verschijnt, werden andere, meer geavanceerde steenbewerkingstechnieken toegepast, onder meer om handbijlen te maken. 

Op veel vindplaatsen blijken de stenen werktuigen kant en klaar binnengebracht te zijn. Op één plaats was te zien dat de werktuigen ter plaatse werden gemaakt. Er waren werktuigen van bot, maar ook van kiezelsteen. Het materiaal voor de werktuigen moet over een afstand van 16-19 km zijn aangevoerd.  

De werktuigen die in de Oldovai-kloof Bed ll werden gevonden, waren i.t.t die in de daar onder liggende laag, aan twee kanten bewerkt en de verscheidenheid was veel groter. Ook ligging van de vindplaats verschilt: de meeste lagen bij een rivier of stroom in plaats van aan de oever van een meer.  

Laatst bijgewerkt: 15-07-08

colofon