705
Adapiformes - Adapidae (Apidium)
|
705 |
Adapiformes - Adapidae (Apidium) |
|
 Primaten Halfapen (Strepsirhini) Adapiformes |
|
Tot de onderorde Halfapen (Strepsirhini) behoort de Infraorde Adapiformes bestaande uit drie uitgestorven Families:
|
 |
| Rechts: Fossiel van 47 miljoen jaar oud van een tot de Adapidae behorend diertje, dat mogelijk de ontbrekende schakel is tussen de Halfapen (Strepsirhini) en hun voorouders. Het heeft duidelijke duimen en een opvallend lange staart. Het fossiel, Ida genaamd (Latijn: Darwinius masillae), is ca. 20 cm. lag en lijkt op het eerste zicht op een Maki en is uitzonderlijk goed bewaard gebleven; de contouren van de pels en sporen van de laatste maaltijd zijn nog zichtbaar. Ida werd in de jaren '80 gevonden in de buurt van het Duitse Darmstadt in de Messel-groeve. 47 mjg. bevond zich op die plek een zwavelmeer. Het diertje was slechts 9 maanden oud toen ze stierf, vermoedelijk doordat ze uit een boom is gevallen en daarbij haar arm heeft gebroken. De Noorse wetenschapper Jorn Hurum, die het fossiel heeft onderzocht, deelt het dier in bij het geslacht Adapoidae (“adapoïden”) van de familie Adapidae. |  |
 |
Tot de Familie Adapidae behoort de Apidium, Serapia, Qatrania, Parapithecus en Biretia. Net als de Necrolemure en Notharctus, leken de Adapidae op de aapachtige diertjes en halfapen van nu, zoals Lori’s, Maki’s, Lemuren en Spookdiertjes. De oudste fossielen zijn bekend van het vroeg-Eoceen en kwam voor in Noord-Amerika, Europa en Azië. De Apidium leefde van het Laat-Eoceen (ca. 40 - 57 mjg) tot het Oligoceen (ca. 34 - 23 mjg.) in de mammoetbossen van Europa. Toen de eerste fossielen van deze kleine primaat werden gevonden dacht men dat het om een soort rund ging, vandaar de naam Apidium; "Kleine Stier". Apidium zag er ongeveer uit als de hedendaagse doodshoofdapen en gedroeg zich wellicht ook zo, van tak tot tak springend op zoek naar vruchten. Het was een van de eerste overdag levende apen, hiervoor waren primaten hoofdzakelijk nachtdieren geweest. Apidium was echter in het zonlicht getreden. Een andere belangrijke verandering was dat de apen zich sociaal gingen gedragen, ze begonnen groepen te vormen en ontwikkelde een hiërarchie binnen die groepen. Mannetjes ontwikkelden lange hoektanden om met elkaar te vechten voor een hoge plaats in de groep en voor paarrechten. Apidium kwam veel voor in de Faiyoem en zijn nakomelingen gaven gestalte aan de moderne apen. |
|
Apidium is een van de meest voorkomende primaten in de Fayum-afzettingen in Egypte.
Apidium was een primaat, aangepast aan het leven in de tropische wouden van Noord-Afrika in die tijd. Hij was bijzonder goed in het springen van tak naar tak. De mannetjes waren veel groter en had grote hoektanden om met elkaar over vrouwtjes te vechten, dus ze waren vermoedelijk sociaal net als de apen nu. In tegenstelling tot hun ´s nachts levende voorouders, zochten deze primaten kennelijk overdag naar voedsel, waarbij ze meer afgingen op hun ogen dan op hun neus om rijp fruit en insecten in de bossen te vinden.
|
 |
| laatst bijgewerkt: 31-05-09 |