1302

West- en Midden-Europa in het Vroeg Neolithicum 
(ca. 5300 - 5000 v. Chr.)

In het 6e mill. v. Chr. verspreidden de Balkanboeren zich verder over de Balkan (Thracië, Roemenië en Bulgarije)  Via het stroomgebied van de Donau bereikten zij de Hongaarse laagvlakte. Van daaruit verplaatsten zij zich door het dal van de Rijn, de Maas en de Moezel steeds verder naar het noorden. Dit ging langzaam: per generatie zo'n 30 km. De eerste boeren in Europa hadden een hard en zwaar bestaan. 

± 5300 v. Chr. bereikten de boeren het Maasdal en het noorden van Frankrijk (omgeving Parijs).

 

De bosjagers moeten verbaast hebben gekeken naar hun vreemde gedragingen. Ze rooiden bossen om akkers aan te leggen, hielden vee, bewaarden voedsel en zaaigranen in aardewerken potten, maakten wollen kleding en bouwden huizen van wel 35  meter lang. Toch lijken die jagers weinig overgenomen te hebben van deze löss-boeren. Misschien hebben zij hen wel verdreven, want omstreeks 4900 v. Chr. is het verdwijnen van deze boeren even verbazingwekkend als hun komst. De bosjagers hebben het bos weer voor zich alleen.

Aan het eind van het 6e mill. v. Chr. staken boeren vanuit Griekenland, vermoedelijk met uitgeholde boomstammen of boten gemaakt van houten spanten, overtrokken met huiden over naar Zuid-Italië en Sicilië. Van daaruit verplaatsten de boeren zich steeds verder naar het noorden, naar het gebied rond de monding van de Rhône en de noordoostkust van het Iberische schiereiland. Ook vestigden zij zich op de eilanden Sardinië en Corsica. 

links: houten ploeg

± 5000 v. Chr. bereikten de boeren de Noordzee en via een toen nog bestaande landbrug over Het Kanaal de oostkust van Engeland.  Er was weliswaar sprake van mobiliteit, maar dat betekende niet dat groepen mensen en hun nakomelingen deze hele afstanden altijd ook daadwerkelijk hebben afgelegd. Dit sluit migratie overigens weer niet uit. Ideeën en technieken kunnen ook in een soort estafette zijn doorgegeven. 

West- en Midden-Europa in het Vroeg Neolithicum (5000- 4000 v. Chr.)

laatst bijgewerkt 18-04-03

colofon