7043

Ulrich Zwingli (1484 - 1531)

Hij werd geboren op 1 januari 1484, in een dorpje aan het Bodenmeer, waarvan zijn vader burgemeester was. De jongen groeide voorspoedig op en was in zijn jeugd veehoeder op de hoge Alpenweiden. Hij studeerde in Bazel, later in Bern en nog aan de beroemde universiteit van Wenen in Oostenrijk. Hij kreeg les van de Nederlandse humanist Erasmus, maar echt veel invloed heeft deze niet gehad op de jonge Ulrich, wél een andere hoogleraar:Wittenbach. Deze drong er bij Zwingli sterk op aan de Bijbel te bestuderen. Na intensieve studie ontdekte Zwingli, net als Luther dat de Roomse kerk vele dwalingen kende.Toch brak Zwingli niet met de Roomse kerk, maar die kerk van binnen uit hervormen.

In 1506 werd hij priester op 22-jarige leeftijd. Hij werkte met veelijver in verschillende plaatsen, na enkele jaren belandde hij in het dorp Einsiedlen.Einsiedlen was een bedevaartsplaats. Er was in de kerk een Mariabeeld dat volgens de overlevering wonderen verrichtte. 

Op 1 Januari 1519, hij werd op die dag 35 jaar oud, beklom hij voor het eerst de kansel van de imposante domkerk in Zürich.In zijn preken bestreed zeer sterk de aflaathandel.God alleen kan de zonden vergeven, en geen mens op aarde, hoe machtig hij ook zij, is daartoe in staat", zo schalde zijn heldere stem trillend van verontwaardiging door de grote domkerk. Ademloos luisterde de talrijke schare. Zijn predikingen waren niet vergeefs. Hij kreeg de bisschop van Konstanz achter zich. De paus was uiteraard niet blij, want hij kon het geld van de aflaathandel goed gebruiken voor de bouw van de Sint-Pieterskathedraal in Rome, maar toch deed hij Zwingli niet in de ban, omdat hij niet had gebroken met de Roomse kerk. De paus vreesde anders voor dezelfde toestanden als in het Duitse Rijk. Toen de pest uitbrak in Zürich voelde hij het als een plicht om in deze angstige en benauwde tijd de mensen bij te staan in hun nood in ellende. Hij bad aan de bedsteden van de stervenden en troostte degenen die in rouw achterbleven. Het gevaar van besmetting vreesde hij niet. Hoewel hij werd aangetast door de gevaarlijke ziekte genas hij.De geschriften van Luther uit Duitsland waren intussen ook doorgedrongen in Zwitserland. Zwingli las ze met graagte en instemming. Voor het grootste deel was hij het met de inhoud eens. Nog feller dan ooit ging Zwingli verder met zijn strijd tegen de verschrikkelijke in zijn ogen dwalingen van de Rooms-katholieke kerk. Maar hoe krachtiger Zwingli de Roomse "dwaalleer" bestreed, hoe meer de vijandschap toenam van de Roomse geestelijken. De vensters van zijn woning werden ingegooid en werd in dreigbrieven met de dood bedreigd. In 1523 werd er door het stadsbestuur een vergadering belegd,waarvoor alle geestelijken uit het Kanton Zürich werden opgeroepen.Zwingli wist hen ervan te overtuigen dat hij geen ketter en oproerkraaier was, waarop de stadsraad besloot dat de prediking van het “evangelie op grond van Gods woord” door moest gaan. Steeds krachtiger trad Zwingli op. De kloosters in de stad werden opgeheven en omgebouwd tot armenhuizen. De mis werd als afgoderij verboden, in plaats daarvan kwam de avondmaalviering. Ook het celibaat werd met kracht bestreden. Zwingli probeerde in die tijd een verbond te sluiten met de Duitse Hervormers. Op veel punten waren Zwingli en Protestanten het wel eens, maar Luther leerde dat het lichaam van de Heer ook wezenlijk in het brood en de wijn aanwezig is en daar was Zwingli het niet met Luther eens. Christus is lichamelijk niet meer op aarde aanwezig. Zijn lichaam is naar de hemel opgevaren en blijft daar tot de jongste dag! Intussen brak er een echte oorlog uit tussen de Roomse in het zuiden en Protestantse Kantons.De Roomse kantons kregen geen voedsel meer uit het protestante noorden en trokken met hun legers op naar het noorden. Een leger van 8000 soldaten naderde Zurich, terwijl de stad maar 1500 soldaten had. Tijd om hulp te halen was er niet, Zürich was op eigen krachten aangewezen. Ook Zwingli trok ten strijde. Op 11 oktober 1531 stootten de legers op elkaar, de mannen van Zürich verdedigden zich dapper, maar de strijd was ongelijk, ze werden totaal verslagen. De overlevende sloegen op de vlucht, maar honderden werden daarbij gedood. Zwingli werd zwaargewond gevonden op het slagveld door enkele Roomse soldaten. Hij weigerde een priester om hem de biecht af te nemen te biechten en ook Maria aan te roepen. Daarop maakten de soldaten met een zwaardsteek een eind aan zijn leven. De grote hervormer was nog geen 48 jaar toen hij stierf. De nederlaag was een ernstige slag voor de hervorming in Zwitserland, maar de strijd voor Hervorming van het geloof zou in Zwitserland nog niet ten einde zijn.

Gemaakt: 02-07-05

colofon