Gilbert-eilanden

De Gilberteilanden werden in 1765 ontdekt door de Brit John Byron met de HMS Dolphin. De eilanden werden bewoond door Micronesiërs, net zoals de naburige Marshalleilanden en de Marianen. Enkele decennia later, in 1788, deden Thomas Gilbert en John Marshall enkele eilanden aan. Rond 1800 vestigden zich slavenhandelaren op de eilanden. De naam Gilbert-eilanden werd pas ingevoerd in 1820 door de Russische admiraal Adam Johann von Krusenstern. De eilanden werden gedetailleerd in kaart gebracht en gebruikt als navigatiebakens tijdens schipreizen door het Centraal-Pacifische gebied. Op 27 mei 1892 werden de eilanden een Brits protectoraat. In 1915 claimde het Britse Rijk de eilanden, samen met de Ellice-eilanden (Tuvalu) op als kolonie. De belangrijkste industrie bestond uit de productie van fosfaat op de eilanden Banaba en Tabuaeran, onder nauw toezicht van de Britten. Onder hun invloed verbeterden de levensomstandigheden er. Ondanks het koloniale karakter van de eilanden, was de oorspronkelijke bevolking vrij zichzelf te besturen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de eilanden door Japan bezet. Tijdens de oorlog werd er hevig gevochten op de eilanden. In januari 1972 kregen de eilanden beperkt zelfbestuur. In 1975 werden de Ellice-eilanden van de Gilbert-eilanden afgescheiden en werden een onafhankelijk land onder de naam Tuvalu. In 1977 kregen de Gilbert-eilanden autonomie twee jaar later een onafhankelijke republiek binnen het Britse gemenebest. De Gilbert-eilanden behoren samen met de Phoenix- en Line-eilanden in Polynesië tot Kiribati.

Nauru is een klein eiland van 21 km². ten noordwesten van Tuvalu, ten noordoosten van de Salomonseilanden, en ten zuidwesten van Kiribati. Het werd oorspronkelijk bevolkt door Polynesische en Melanisische kolonisten. De eerste Europeaan die het eiland bezocht was de Engelse walvisvaarder John Fearn, in 1798. Nauru bleef zelfstandig, geregeerd door een koning (de bekendste was Auweyida), totdat het eiland in 1888 door de Duitsers werd geannexeerd en deel werd van Duits Nieuw-Guinea. Vanaf 1920 werd het eiland bestuurd door Australië. In 1968 werd Nauru onafhankelijk. Het is de kleinste republiek en de kleinste eilandstaat ter wereld, en het kleinste land in Oceanië. Het heeft geen hoofdstad. Het eiland is weinig aantrekkelijk voor toeristen. Bijna twee derde van de landoppervlakte in Nauru bestaat uit kraters, gevormd door de fosfaatindustrie. De Nauruaanse cultuur is zo goed als verdwenen.

colofon