De eilandengroep Melanesië (= Zwarte Eilanden, genoemd naar de huidskleur van de inheemse bevolking) ligt ten noorden tot noordoosten van Australië. Tot Melanesië behoren Fiji, de Molukken, Nieuw Caledonië, Nieuw Guinea, de Salomonseilanden en Vanuatu

De Salomonseilanden (ook Solomoneilanden genaamd, Engels: Solomon Islands) liggen in het westelijk deel van de Grote of Stille Oceaan ten oosten van Nieuw-Guinea. Hiertoe behoren zes grote eilanden: Choiseul, Santa Isabel, Malaita, New Georgia, Guadalcanal en Makira) en bijna duizend kleine eilandjes. Een zevende eiland, Bougainville behoort geografisch gezien ook tot de Salomonseilanden, maar is politiek gezien een deel van Papoea-Nieuw-Guinea.

De eilanden zijn ontdekt door de Spaanse zeevaarder Alvaro de Mendaña de Neira die vanuit de havenstad Callao (Peru) in 1586 vertrokken was op zoek naar het legendarische Terra Australis Incognita (het Onbekende Zuidland), een continent waarvan men vroeger dacht dat het op het zuidelijk halfrond te vinden was. De term stamt van Claudius Ptolemeus (87 - 150 n. Chr.), die dacht dat de Indische Oceaan door land omgeven was, en Terra Australis aan zijn zuidrand plaatste. Latere cartografen lokaliseerden het land in de zuidelijke Grote Oceaan ten zuiden van Nieuw Guinea. Nieuw-Zeeland werd na de ontdekking door Abel Tasman als een deel van Terra Australis aangezien. Ook was hij op zoek naar het legendarische in de Bijbel genoemde land Ophir, waar koning Salomo (961 - 926 v. Chr.) zijn goud vandaan haalde en gaf de eilanden daarom hun huidige naam. De eerste Europese inwoners kwamen in de 19e eeuw, handelaren (waaronder slavenhandelaren) en missionarissen. In 1893 werden zij een Brits protectoraat. In 1976 kregen de bewoners zelfbestuur waarna in 1998 een burgeroorlog uitbrak. Hieraan kwam in 2001 een eind en werden er parlementsverkiezingen gehouden. Eind 2001 was het land failliet. De buitenlandse schulden werden niet meer afbetaald, en zelfs de lonen van de ambtenaren konden niet meer worden uitbetaald. Sindsdien is het land afhankelijk van buitenlandse ontwikkelingshulp. Veel besproken zijn de donaties van onder andere Taiwan, die hiervoor in ruil diplomatieke erkenning ontving.

Vanuatu (Nieuwe Hebriden)

Vanuatu stond vroeger bekend als de Nieuwe Hebriden. De archipel bestaat uit 83 eilanden, waarvan veertien met een oppervlakte groter is 100 vierkante kilometer. Vanuatu ligt ten oosten van de Koraalzee-eilanden, ten zuiden van de Salomonseilanden, ten westen van Fiji en ten noorden van Nieuw-Caledonië. Veel van de eilanden van Vanuatu zijn al heel lang bewoond. De eerste sporen van bewoning dateren van 2000 v.Chr. De 'ontdekking' van de eilanden door de Europeanen wordt toegeschreven aan de Portugese zeevaarder Pedro Fernandes de Queirós (1565 - 1615) in 1606. Het eiland Espiritu Santó, het grootste eiland, was volgens hem een noordelijke uitloper van het onbekende Zuidland. Zijn schepen brachten 35 dagen in de noordbaai van dat eiland door om die vervolgens te verlaten met het voornemen de ontdekking van het vermeende Terra Australis voort te zetten. Daarna kwamen de Europeanen niet meer terug tot het jaar 1768, toen de Franse zeevaarder en ontdekkingsreiziger Louis Antoine de Bougainville die in opdracht van de Franse koning Lodewijk XV met zijn fregat La Boudeuse van 1766 - 1769 een reis rond de wereld maakte, de eilanden herontdekte. James Cook noemde de eilanden in 1774 de Nieuwe Hebriden, een naam die aanbleef tot de onafhankelijkheid.

Des tahitiens présentant des fruits à Bougainville (1768)

Louis Antoine de Bougainville

In 1825 leidde de ontdekking van sandelhout op het eiland Erromango tot een rush die aanhield tot een botsing tussen de geïmmigreerde Polynesische arbeiders en de inheemse Melanesiërs in 1830. In de jaren 1860 haalden landbouwers uit Australië, Fiji, Nieuw-Caledonië en Samoa, die zochten naar arbeidskrachten, Melanesiërs naar die landen om te komen werken. Op een gegeven moment werkte meer dan de helft van de volwassen mannen in het buitenland. Er kwamen ook kolonisten naar de Nieuwe Hebriden om katoenplantages op te zetten. Toen internationaal de katoenprijzen instortten, ging men over op koffie, cacao, bananen en vooral kokosnoten. Aanvankelijk waren het voornamelijk Britse kolonisten die naar de Nieuwe Hebriden kwamen, maar door de instelling van de Caledonische Compagnie van de Nieuwe Hebriden, kwamen er al snel ook veel Franse kolonisten. Rond de eeuwwisseling waren er twee keer zoveel Franse als Britse kolonisten. De komst van de Franse en Britse kolonisten op de eilanden, brachten zowel Engeland als Frankrijk op de gedachte het land te annexeren. Maar in 1906 werden de Nieuwe Hebriden omgevormd tot een Engels-Frans condominium. dwz. dat de eilanden door zowel Frankrijk als Groot-Brittannië werden bestuurd, een unieke vorm van bestuur. In de jaren 60 ontstond de vraag vanuit de bevolking naar onafhankelijkheid, die Vanuatu, na democratische verkiezingen, op 30 juli 1980 daadwerkelijk kreeg. 

colofon