562

Holenbeer (Grottenbeer) (Ursus Spelaeus)

Roofdieren (Carnivoren) Caniformia Miacidae Beren (Ursidae) Holenbeer (Grottenbeer)

Het bekendste prehistorische lid van de berenfanlie was de zogenaamde grottenbeer of Holenbeer (Ursus Spelaeus). Dit imposante roofdier uit het Weichsel Glaciaal (117.000 - 45.000 jaar geleden) was groter dan de hedendaagse Grizzly beer. De voorouder van de Holenbeer was Ursus etruscus via de Ursus deningeri. 

Zo’n 300.000 jaar geleden verscheen de Ursus spelaeus in Europa en liet talrijke beenderen en tanden achter. Uit de tanden kan worden afgeleid dat de reuzenbeer voornamelijk een plantaardig dieet had. Dit kan dan ook de reden voor zijn uitsterven zijn geweest, aangezien hij alleen kon overleven zolang er grote hoeveelheden plantenvoedsel beschikbaar waren. De kleinste wijzigingen in klimaat en derhalve in de beplanting konden rampzalig zijn gebleken voor de grottenbeer.

De Holenbeer was eerder een enorme herbivoor dan een roofdier. Dit reusachtige dier stak rechtopstaand 3 meter in de hoogte. Hij had een zware schedel met massieve, 10 cm lange hoektanden, toch leefde de beer eerder op een dieet van wortels, knollen en bessen dan van vlees. Zoals bij alle beren waren de voorpoten lang en krachtig en droegen zware klauwen. Mannetjes waren ongeveer twee keer zo zwaar als de wijfjes. Holenberen hielden hun winterslapen in de grottenstelsels bij de Alpen. 
De overwintering was zwaar voor de beren, de duizenden skeletten in de grotten laten zien dat velen de winter niet doorkwamen. Opvallend is dat dit meestal halfvolwassen dieren zijn, waarschijnlijk werden zij in de zomer door de volwassen beren van de beste voedselgebieden verdreven, en konden zodoende niet genoeg vet aanmaken voor de winter. Zoals bij de meeste grote dieren uit de ijstijd zullen de prehistorische mensen de beren liever geschilderd dan bejaagd hebben. De Cro-Magnonmensen lijken de Holenbeer als een god te hebben beschouwd (wat aanleiding was voor het boek "Tribe of the Cavebear".) en zullen riten hebben uitgevoerd met de botten. Het is vooralsnog onwaarschijnlijk dat de moderne mensen op Holenberen hebben gejaagd, ze kunnen de botten ook gewoon in de grotten gevonden hebben. Het uitsterven van de Holenbeer is net als bij de mammoet veroorzaakt door het abrupt aflopen van de ijstijd.
Gemaakt: 16-04-08

colofon