480 Zoogdieren in het Krijt (146 - 64 mjg.)
Klik hier voor het frame van de pagina
Zoogdieren in het Jura (208 - 146 mjg.)
 In het vroeg Krijt waren de zoogdieren waren nog steeds onopvallende muisachtige diertjes.

Door het uiteendrijven van de continentale platen (z. De Aarde in het Vroeg- en Midden-krijt) werden grote groepen Placentale zoogdieren van elkaar gescheiden. 

Op het continent Laurasia ontstonden de Laurasiatheria, waaruit zich in het Laat-Krijt de Insectivoren (Mollen, Egels en Spitsmuizen) en Hoefdieren ontwikkelden. 

Op het Afrikaanse continent, dat zich zo'n 100 miljoen jaar geleden definitief losmaakte van Gondwana ontstonden de Afrotheria.

Op het Zuid-Amerikaanse continent ontstonden de Xenarthra.

Een vierde groep (suborde) wordt gevormd door de Eurarchontoglires (samentrekking van Europa, Archonta en Glires). Hiertoe behoren de Primatomorpha die ontstonden in het Laat-Krijt. 

Van de vele groepen zoogdieren die aanvankelijk ontstonden hebben de meeste het Mesozoïcum (Trias, Jura, Krijt) niet overleefd. De Docodonten, de Haramiyiden en de Morganucodonten stierven al tijdens het Jura uit. Ook de kleine groep van de Kuehneotheria overleefde het Jura niet. De Triconodonten, Symmetrodonten en Dryolestiden overleefden tot het einde van het Krijt.

 Tijdlijn
146 mjg Eind van het Jura. Begin van het Vroeg-Krijt (Onder-Krijt)
Xenarthra
Scandentia (Superorde Euarchontoglires)
130 mjg. Repenomamus robustus ( Triconodonta)
125 mjg. Eomaia en Sinodelphys de vroegst bekende voorlopers van de Placentadieren en Buideldieren.
Sinobaatar (Orde Multituberculata)
100 mjg. Het continent Gondwana scheurt van het zuiden naar het noorden open. De zuidelijke Atlantische Oceaan ontstaat. Zuid-Amerika raakt gescheiden van Afrika.
95 mjg.
90 mjg. De Aarde is opgedeeld in verschillende continenten. De nieuw gevormde Atlantische Oceaan scheidt Eurazië van Noord- en Zuid-Amerika
85 mjg. Eind van het Vroeg-Krijt (Onder-Krijt) Begin van het Laat-Krijt (Boven-Krijt)
80 - 70 mjg. Eerste Primaten (Halfapen)
Eerste Condylarthra (primitieve hoefdieren)
Plesiadapiformes
Purgatorius, mogelijke voorouder van de Primaten
Triconodonten, Symmetrodonten en Dryolestiden sterven uit
64 mjg Einde van het Krijt
De voorvader van zowel de knaagdieren als de primaten was vermoedelijk een dier dat leek op een kleine eekhoorn of boomspitsmuis. 

Links: Lepticidium, klein, vreemd springend diertje.
Zo zag het buideldier Didelphodon (links) er ongeveer uit als een wasbeer, en de insectivoren Megazostrodon en Lepticidium zagen er uit als een minikangoeroe met een rattenstaart en een slurfje. Deze vernieuwingen waren waarschijnlijk mogelijk doordat het hard achteruit ging met de Dinosauriërs. Waarschijnlijk is het uitsterven van de grote reptielen veroorzaakt door een combinatie van vulkanische activiteit, klimaatsverandering en met als klap op de vuurpijl een meteoriet van tien kilometer doorsnee. Die veroorzaakte een explosie waar de Hiroshimabom bepaald u tegen zegt.
Megazostrodon   boven: Uit het begin van het Krijt (ca. 125 miljoen jaar geleden) dateren de in de Chinese provincie Liaoning gevonden oudste fossielen van een placentaal zoogdier: de Eomaia scansoria. 
Zoogdieren in het Paleoceen

Laatst bijgewerkt: 07-11-09

colofon