483 |
Afrotheria |
![]() ![]() ![]() ![]() Klik hier voor het frame van de pagina |
Synapsida |
|
De Afrotheria ontstonden op het grote Gondwanacontinent (Afrika en Zuid-Amerika) uit een waarschijnlijk dezelfde voorouder van de Xenarthra. Toen tijdens het Vroeg-Krijt (ca. 110 miljoen jaar geleden) Afrika wegdreef van Zuid-Amerika, voerde het een Afrotherium met zich mee, waarschijnlijk een insectenetend tenrek-achtig dier. Uit de afstammelingen van deze insecteneter ontstonden door de millennia heen steeds meer verschillende soorten. Deze bracht een een grote verscheidenheid aan dieren voort die zich tientallen miljoenen jaren in afzondering verder konden ontwikkelen. Helaas zijn er in Afrika nauwelijks fossielen uit deze periode gevonden. |
Tubulidentata (Buistandigen)
Buistandigen danken hun naam aan de bouw van de tanden. De tanden bestaan uit dicht op elkaar staande buisjes van dentine, gevuld met pulpa en bij elkaar gehouden door tandcement. Ze zijn niet bedekt met tandglazuur. De orde Buistandigen bestaat één familie, Orycteropodidae, waartoe alle soorten uit de orde behoren. De enige nog levende soort is het aardvarken (Orycteropus afer), een middelgroot insectenetend dier dat in het grootste deel van Afrika voorkomt. Fossiele soorten zijn bekend uit Afrika (waar de orde waarschijnlijk ontstond), Europa en Azië. Het uitgestorven geslacht Plesiorycteropus uit Madagaskar wordt soms tot deze orde gerekend, maar wordt meestal in een eigen orde geplaatst, Bibymalagasia. De buistandigen worden, samen met onder andere de olifanten, zeekoeien, klipdassen, olifantsspitsmuizen, tenreks en goudmollen, gerekend tot de Afrotheria, hoewel ze traditioneel als verwanten van de hoefdieren worden gezien. Buistandigen - Wikipedia |
![]() |
Tenrecidae (Tenreks)
Sommige Tenrek-soorten lijken op spitsmuizen en egels, maar er zijn ook gelijkenissen van mollen en otters. In totaal zijn er tien geslachten met 31 soorten. Ze komen allemaal alleen op Madagaskar voor, behalve de onderfamilie otterspitsmuizen (Potamogalinae), die voorkomt in de tropische delen van Afrika. Verder zijn er een aantal uitgestorven geslachten en soorten. Tenreks - Wikipedia |
![]() |
Chrysochloridae (Goudmollen)
Goudmollen lijken veel op echte mollen (Talpidae), en nog meer op de buidelmollen (Notoryctemorphia) van Australië. Ze.komen voor in Afrika. Ze worden samen met de tenreks (Tenrecidae) in de orde Afrosoricida worden geplaatst. Er zijn ongeveer 20 soorten Goudmollen, o.a. de Kopergoudmol en de Winstongoudmol. Ze werden vroeger als verwanten gezien van de Spitsmuizen, maar worden nu op genetische gronden tot de Afrotheria gerekend. Goudmollen kunnen niet zien, omdat hun ogen bedekt zijn met een stuk huid. Ze hebben een zeer sterke kop, die zij gebruiken bij het graven. Goudmollen leven grotendeels ondergronds, en hebben korte poten met sterke klauwen en een dichte vacht. De ogen en oren zijn rudimentair. De schouders zijn gespierd. Goudmollen hebben geen vijfde vinger aan hun hand, de eerste en vierde zijn klein en de derde is sterk vergroot. De achterpoten behouden alle vijf tenen. Tussen de tenen zitten "zwemvliezen" om aarde weg te werken. Goudmollen worden 8 tot 20 cm lang. Goudmollen behouden het primitieve vermogen om hun warmbloedigheid "uit te zetten" als ze niet actief zijn; daarmee sparen ze veel energie. Ze planten zich langzaam voort en hebben zeer efficiënte nieren, zodat veel soorten geen water hoeven te drinken. Goudmollen - Wikipedia |
![]() |
Klipdasachtigen (Hyracoidea)
Klipdasachtigen komen voor in Afrika en op het Arabisch Schiereiland. Ze lijken sterk op knaagdieren. De enige nog levende familie binnen de orde is de familie der klipdassen (Procaviidae). Ze zijn verwant aan de slurfdieren en zeekoeien. Klipdassen leven op rotsen en/of in bomen. Ze eten planten. Ze hebben brede nagels aan de tenen. De vacht bevat lange tastharen. Voorheen werden de Klipdasachtigen tezamen met de Onevenhoevigen, Proboscidea (Slurfdieren) en Suina (Varkenachtigen) gerekend tot de orde "dikhuidigen". Deze naam kom je soms nog wel eens tegen. Bron: Klipdasachtigen - Wikipedia |
![]() |
![]() |
In de Laagte van Al-Fayyüm in Egypte zijn resten gevonden van een vreemde verzameling Klipdassen. Tegenwoordig lijken de Klipdassen op Cavia's, maar 35 miljoen jaar geleden hadden ze allerlei vormen: sommige waren zo groot als een neushoorn, andere hadden de lange poten van een gazelle. Klipdassen zijn wat aparte dieren in de indeling van het dierenrijk. Ze lijken op de Alpenmarmotten, maar behoren tot de Afrotheria en en zijn verwant aan de olifanten en zeekoeien. In het engels worden ze hyrax, dassie of cony genoemd. Klipdassen hebben de grootte van een konijn, meestal grijsbruin van kleur, geen zichtbare staart, gewicht tussen 2,5 en 4 kilo, kleine oorschelpen. Het zijn planteneters met snijtanden die hun hele leven doorgroeien, met een zeer lange darm. Als enige zoogdier hebben ze twee blinde darmen. Op hun rug zit een kale plek met een klier, de dorsale klier genoemd. Klipdassen zijn zoolgangers, lopen op hun hele hand/voet. Natuurlijk leefgebied strekt zich uit van Zuid-Afrika tot Syrië, Israël en Saoedi-Arabië. Natuurlijke vijanden zijn luipaard, goudkat en kroonarend. |
Sirenia (Zeekoeien)
Zeekoeien zijn waarschijnlijk het nauwste verwant aan de olifanten. De orde omdat twee families:
De gemiddelde volwassen zeekoe weegt tussen de 350 en de 600 kilogram en is 3 tot 3,60 meter lang. Het record is een lengte van 4 meter en een gewicht van 1587 kilogram. Ze leven ongeveer 50 tot 60 jaar in het wild. Zeekoeien kun je vinden in warme wateren of ondiepe rivieren, baaien en kustwateren. Heel soms gedijt er eentje in wateren onder de 20°C. |
![]() |
De grootste populatie leeft in de wateren van Florida. Ongeveer 3000 zeekoeien leven daar. Ze staan bekend om hun zachte, langzame manier van bewegen. Ze willen ook wel eens body-surfen of omrollen als ze spelen. Normaal rusten en eten ze veel. Het zijn planteneters en eten zout- en zoetwaterplanten. Onderwater communiceren ze door te krijsen, grommen of tjirpen om aan te geven dat ze angst, stress of seksuele opwinding hebben.
Zeekoeien - Wikipedia |
![]() |
Laatst bijgewerkt: 27-12-06 |