Britse eilanden (2100 - 600 v. Chr.)

Aan het einde van deze periode, net voor de komst van Julius Caesar (z. Brittannia (1 - 100 n. Chr.), stopte de Keltische migratie naar het noorden en was Schotland verdeeld in een aantal elkaar bestrijdende stammen die in hun levensonderhoud probeerden te voorzien met akkerbouw (gerst en haver), veeteelt (schapen), de jacht (herten) en visserij. De Romeinen gaven deze stammen de naam Picti vanwege hun tatoeages (Picti betekent 'geverfden').

Rechts: Pictische strijders, 9e eeuw (Meigle Museum, Schotland; foto: Bert Woudstra)

De Picten (Cruithne) is een verzamelnaam voor de stammen die ten tijde van het Romeinse Rijk het noorden van het huidige Schotland bewoonden. Ze spraken Pictisch. Het was waarschijnlijk een Brythonische taal, een onderfamilie van de Brits-Keltische talen, waartoe ook het Kymrisch of Welsh, het Cornisch, het Bretons en het Cumbrisch behoren.

De naam Picti was dus niet de naam die deze stammen zichzelf hadden gegeven. Zelf noemde zij zich Albanwyr en hun land noemden zij Alba. Alba was verdeeld in zeven vorstendommen: Angus (residentie Scone), Atholl (hoofdstad Dunkeld), Strathearn (Midden Schtotland), Fife (ten noorden van de Firth of Forth), Mar & Buchan (de uiterste oosthoek van Schotland), Moray & Ross en Caithness (het uiterste noorden)

Politiek vormden zij een stammenverband onder één koning. De namenlijst van hun vorsten is overgeleverd, waaruit blijkt dat ze hun afkomst terugvoerden op het Ierse koninklijk huis. Bijzonder was dat de troonopvolging niet via vader op zoon, maar via moeder op dochter werd geregeld. Een man mocht alleen koning worden als zijn moeder een prinses van adellijk bloed was.

De Picten woonden in ronde huisjes en hun leiders in hoge versterkte woontorens (brochs). In deze tijd zijn er honderden van deze brochs gebouwd, vooral op de eilanden in het noorden en westen en langs de Atlantische kust. Ze werden gemaakt van stenen die zonder specie op elkaar werden gestapeld en waren vaak wel 12 meter hoog. Eén van de functies was waarschijnlijk (in latere tijd) ook bescherming tegen de Romeinse slavenhalers. De broch op Mousa (een van de Shetland-eilanden) is het beste bewaard gebleven. In de laatste 2 eeuwen v.Chr. drongen veel `Germaanse stammen uit België het gebied van Schotland binnen.  

De precieze functie van de brochs is onbekend. Men neemt aan dat het enerzijds een ruimte was voor bijeenkomsten, anderzijds een plaats om zich terug te trekken bij een aanval.

De plattegrond van een broch is bijna zuiver rond van vorm. De wand bestaat uit een dikke stenen muur van ongeveer 3,5 tot 4,5 meter. In deze dikke muur bevinden zich kleine vertrekken. Een aantal brochs had een dubbele muur in plaats van één dikke muur, met in de ruimte er tussenin plaats voor een trap. Voorbeelden van deze tweede soort brochs zijn onder andere de Broch of Mosa en de Glenelg Brochs. De ingang van een broch bestaat uit een smalle gang op grondniveau door de muur. De totale diameter is meestal tussen de 10 en 15 meter en wordt kleiner naar boven. De brochs hadden oorspronkelijk een hoogte van tussen de vijf en dertien meter. Vermoedelijk bevonden zich binnenin de broch nog verdere structuren van hout. In Schotland zijn de meeste brochs te vinden op de Orkney-eilanden, de Shetlandeilanden, in Caithness en op de Hebriden. In Schotland zijn er ongeveer 500 bekend.

De Dun Carloway (Charlabhaigh) broch op het Hebriden eiland Lewis, werd in de 1^e eeuw v. Chr. gebouwd door de Picten en werd bewoond door verscheidene families.

Britse eilanden in de tijd van de Romeinen; Schotland (55 v. Chr. -  410 n. Chr.)

Gemaakt: 01-06-08

colofon